Nhiều người có tâm lý mua bảo hiểm xe máy chỉ để đối phó

Anh Dương Văn Hào (tỉnh Thái Nguyên), làm nghề giao hàng bằng xe máy tại Hà Nội đã 6 năm nay. Công việc phải di chuyển nhiều nên năm nào anh cũng mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc của xe máy. Nhưng anh thừa nhận, mục đích mua bảo hiểm cũng có nhiều lý do.

"Chi phí mua bảo hiểm xe máy cũng không lớn, mỗi năm chưa tới 100.000 đồng. Trong khi công việc của tôi thời gian chủ yếu là di chuyển trên đường, nếu vài lần bị phạt vì không có bảo hiểm thì cũng tốn tiền triệu.

Nhỡ có xảy ra tai nạn thì còn có cơ may được bồi thường, dù không ai mong muốn việc này", anh Hào chia sẻ.

Còn với chị Hà Phương (phường Hoàng Mai, Hà Nội), công việc văn phòng của chị tuy không phải đi lại nhiều nhưng sau vài lần bị phạt vì xe máy không có bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc, chị Phương đã quyết định mua loại bảo hiểm này.

Chị Phương cho biết: "Cách đây 2 năm, chồng tôi đi xe máy va chạm với ôtô, xe ôtô bị hỏng phải đền khá nhiều tiền. Lúc đó nghĩ có bảo hiểm sẽ giải quyết được nhưng để được đền bù cũng rất gian nan, mất thời gian và số tiền đền bù cũng rất nhỏ, vì vậy, tôi mua mục đích chính là để không bị phạt khi tham gia giao thông".

Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1.1.2025, người điều khiển xe máy không mang theo hoặc không có chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới còn hiệu lực sẽ bị xử phạt tiền từ 200.000 đồng đến 300.000 đồng.

Vấn đề bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với xe máy tiếp tục làm nóng nghị trường, khi dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm được đưa ra thảo luận tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Theo bà Nguyễn Thị Việt Nga - Đại biểu Quốc hội TP Hải Phòng, sau nhiều năm triển khai, bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc đối với chủ xe mô tô, xe máy vẫn chưa đạt được hiệu quả như kỳ vọng.

"Tỉ lệ người dân mua bảo hiểm chủ yếu mang tính hình thức để đối phó với lực lượng kiểm tra giao thông, chứ chưa thực sự coi đây là công cụ bảo vệ quyền lợi của chính mình", bà Nga cho hay.

Theo bà Nga, có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, trong đó chủ yếu bắt nguồn từ quy trình giải quyết bồi thường ở nhiều nơi còn rườm rà, mất thời gian và thiếu minh bạch. Người dân phải cung cấp nhiều giấy tờ, chứng cứ khó chứng minh, trong khi doanh nghiệp bảo hiểm còn có biểu hiện “ngại chi trả”.

"Mức bồi thường còn tương đối thấp so với chi phí thực tế bồi thường thiệt hại. Việc kiểm tra, giám sát sau bán còn yếu, chưa có hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ giữa lực lượng chức năng và các doanh nghiệp bảo hiểm.

Quy định xử phạt tuy có nhưng thực thi chưa nghiêm, nhiều trường hợp vi phạm nhưng không bị xử lý hoặc xử lý không nhất quán", bà Nga đưa ra quan điểm.

Theo số liệu từ Bộ Tài chính, trong 11 tháng của năm 2024, tổng doanh thu bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe cơ giới tương tự là 736,9 tỉ đồng. Uớc tính chi phí bồi thường là 28,5 tỉ đồng, tỉ lệ bồi thường là 4%.

Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, với các loại hình bảo hiểm khác, thông thường số tiền chi trả bảo hiểm chiếm khoảng 70% tổng thu. Tỉ lệ bồi thường của bảo hiểm xe máy hiện nay là quá thấp, do đó cần phải tăng tính minh bạch của loại hình bảo hiểm này. Đặc biệt là khâu tiếp nhận, xử lý và bồi thường của các công ty bảo hiểm cho người mua khi gặp sự cố.