Đề xuất giữ nguyên căn cứ tính đóng bảo hiểm xã hội
Trong khoản 1 điều 37 dự thảo Luật BHXH (sửa đổi), Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất 2 phương án xác định tiền lương làm căn cứ tính đóng BHXH.
Theo đó, phương án 1 (giữ nguyên quy định hiện hành) là tiền lương tháng bao gồm mức lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật lao động. Phương án 2 là tiền lương tháng bao gồm mức lương và phụ cấp lương, các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật lao động; không bao gồm tiền thưởng, các khoản hỗ trợ và trợ cấp khác không liên quan đến thực hiện công việc hoặc chức danh trong hợp đồng lao động theo quy định của pháp luật lao động.
So với phương án 1, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tại phương án 2 sẽ bao gồm thêm cả các khoản phụ cấp lương, bổ sung khác gắn với quá trình làm việc và kết quả thực hiện công việc của người lao động (NLĐ).
Kết quả khảo sát nhanh của Văn phòng Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV, thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng) cho thấy nếu chọn phương án 1, doanh nghiệp (DN) và NLĐ sẽ không phải chịu áp lực về chi phí "gia tăng đột biến". Đây cũng là phương án được nhiều DN lựa chọn trong bối cảnh khó khăn như hiện nay.
Với phương án 2, nhiều ý kiến lo ngại sẽ làm gia tăng chi phí của cả người sử dụng lao động và NLĐ mà chưa thực sự giải quyết triệt để các nguyên nhân trực diện của tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH. Thêm nữa, việc điều chỉnh tăng căn cứ tính đóng BHXH khiến gia tăng chi phí lao động của DN, từ đó ảnh hưởng trực tiếp năng lực cạnh tranh của DN.
Cùng với đề nghị giữ nguyên căn cứ tính tiền lương đóng BHXH, ý kiến tổng hợp từ một số DN, hiệp hội DN gửi về Ban IV cũng đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu, thể hiện rõ ràng (một cách tối đa) các quy định liên quan tới các khoản phụ cấp, khoản bổ sung phải tính đóng BHXH, để tránh tình trạng sau này, khi luật đi vào đời sống, cơ quan quản lý nhà nước, người sử dụng lao động, NLĐ có những cách hiểu khác nhau khiến việc chấp hành pháp luật về BHXH bị ảnh hưởng tiêu cực.