Ukraina tấn công nhà máy lọc dầu Nga, cả thế giới chịu hậu quả

Các cuộc tấn công ngày càng dồn dập của Ukraina nhằm vào cơ sở năng lượng của Nga đang góp phần đẩy giá xăng dầu tăng mạnh tại Mỹ, châu Âu và châu Á, theo phân tích mới nhất từ Bloomberg.

Đây không còn là câu chuyện của riêng Mátxcơva hay Kiev, mà đang trở thành cú sốc năng lượng mới khiến toàn cầu phải trả giá.

Bloomberg cho biết những đòn đánh bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa của Ukraina, cùng với các sự cố tại những nhà máy lọc dầu quan trọng ở châu Á và châu Phi, đã khiến hàng triệu thùng diesel và xăng biến mất khỏi thị trường thế giới.

Khi nguồn cung bị thu hẹp, giá nhiên liệu lập tức tăng theo, gây sức ép lên người tiêu dùng cũng như ngành vận tải ở nhiều khu vực.

Bên cạnh đó, lệnh trừng phạt mà Mỹ áp lên các tập đoàn dầu khí Nga như Lukoil và Rosneft hồi tháng 10, cộng với hạn chế từ Liên minh châu Âu (EU), càng làm thị trường trở nên thắt chặt. Những rào cản này khiến lượng dầu và sản phẩm nhiên liệu của Nga - một trong những nhà cung cấp lớn nhất thế giới - khó tiếp cận thị trường hơn, làm giảm thêm dòng chảy thương mại toàn cầu.

Theo tính toán của Bloomberg, biên lợi nhuận lọc dầu tại Mỹ, châu Âu và châu Á đã lên mức cao nhất cho thời điểm này trong năm kể từ ít nhất năm 2018. Giá tăng không chỉ do xung đột mà còn bị “thổi” lên bởi các đợt ngừng hoạt động ngoài kế hoạch ở những nhà máy lọc dầu chủ chốt tại Kuwait và Nigeria.

Ukraina khẳng định các kho dầu, nhà máy chế biến và trạm đo áp lực đường ống trên lãnh thổ Nga là mục tiêu hợp pháp, vì chúng được coi là đóng góp trực tiếp nuôi dưỡng cho “cỗ máy xung đột” của Mátxcơva. Đáp lại, Nga đã tấn công loạt hạ tầng điện của Ukraina, cho rằng đây là mạng lưới phục vụ hoạt động quân sự của Kiev.

Một diễn biến gây chú ý khác xảy ra vào tháng 8, khi Hungary áp lệnh trừng phạt chỉ huy lực lượng UAV hàng đầu của Ukraina, Robert Brovdi. Budapest cho rằng các vụ tấn công do lực lượng này tiến hành đã nhiều lần làm gián đoạn dòng chảy dầu thô qua đường ống Druzhba - đường ống dẫn dầu có từ thời Liên Xô, đóng vai trò quan trọng với an ninh năng lượng Trung Âu.

Từ chiến trường Ukraina, tác động lan rộng đã khiến thị trường năng lượng toàn cầu tiếp tục đứng trước nguy cơ bất ổn. Khi nguồn cung bị thu hẹp trong khi nhu cầu vẫn tăng, người tiêu dùng khắp thế giới đang phải trả mức giá xăng dầu cao hơn.