Nhờ đâu Mỹ thu hút 1/3 dòng vốn toàn cầu kể từ đại dịch COVID-19?

Một phân tích của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho thấy tỷ lệ dòng vốn vào Mỹ đã tăng lên kể từ khi tình trạng thiếu hụt USD trong năm 2020 khiến các nhà đầu tư toàn cầu lo ngại và việc đóng băng tài sản của Nga vào năm 2022 đã làm dấy lên hoài nghi về tự do di chuyển vốn. Trước đại dịch, tỷ lệ trung bình của Mỹ chỉ là 18%.

Lãi suất ở Mỹ tăng lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ đã trở thành một lực hút lớn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Ngoài ra, Mỹ cũng thu hút một làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mới nhờ hàng tỷ USD khuyến khích từ các sáng kiến của Tổng thống Joe Biden nhằm thúc đẩy năng lượng tái tạo và sản xuất chất bán dẫn.

Bước dịch chuyển

Xu hướng này đánh dấu bước chuyển dịch lớn so với thời kỳ trước đại dịch – giai đoạn vốn đổ vào các thị trường mới nổi, bao gồm Trung Quốc đang phát triển nhanh chóng. Hiện tỷ lệ dòng vốn toàn cầu chảy vào Trung Quốc giảm hơn một nửa kể từ khi đại dịch bùng phát. Tuy nhiên, với việc Donald Trump cam kết đảo ngược các yếu tố chính của chính sách kinh tế của ông Biden (Bidenomics) nếu ông thắng cử vào tháng 11/2024 và Fed báo hiệu sẽ bắt đầu giảm lãi suất vào cuối năm nay, lợi thế của Mỹ có thể không kéo dài.

Triển vọng chính sách

“Dòng vốn FDI vào Trung Quốc và dòng vốn đầu tư gián tiếp vào Mỹ đã thay đổi đáng kể so với những năm trước khi đại dịch bắt đầu”, Stephen Jen, Giám đốc điều hành của Eurizon SLJ Capital, cho biết. “Sự chuyển dịch của dòng vốn sẽ chỉ thay đổi khi chính sách ở Mỹ và Trung Quốc thay đổi”.

Theo IMF, tỷ lệ dòng vốn xuyên biên giới của Trung Quốc trong giai đoạn 2021-2023 là 3%, giảm từ mức 7% trong 10 năm tính tới năm 2019. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang cố gắng vực dậy sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc, chuẩn bị cho một cuộc họp lãnh đạo trong Chính phủ, trong đó dự kiến đưa ra các bước cải cách mới.

Ngay cả là thế, dữ liệu tháng 4/2024 cho thấy dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc đã giảm 4 tháng liên tiếp và khi lãi suất đang ở mức thấp nhất trong thời hiện đại, dòng vốn nội địa của Trung Quốc đang chảy ra nước ngoài. Trong tháng 4/2024, các công ty Trung Quốc đang mua ngoại tệ nhiều nhất kể từ năm 2016.

Ngược lại, động lực kinh tế của Mỹ đã thu hút ngày càng nhiều vốn toàn cầu. Ngân hàng Thế giới (WB) cũng nâng dự báo tăng trưởng thế giới cho năm 2024 vì sự tăng trưởng mạnh mẽ của Mỹ. Dữ liệu của IMF cho thấy Mỹ đã nhận được dòng vốn tương đương khoảng 1.5% GDP trong giai đoạn 2021-2023.

Đối với các thị trường mới nổi cần nhiều vốn quốc tế hơn để bắt kịp với các nền kinh tế phát triển, tình hình không mấy khả quan. IMF ước tính các quốc gia mới nổi bị rút ròng trong những năm gần đây. Năm ngoái, tổng vốn FDI vào các thị trường mới nổi chỉ bằng 1.5% GDP - mức thấp nhất kể từ đầu thế kỷ này.

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang đến gần và tạo ra sự không chắc chắn về chính sách với các vấn đề như thuế, thuế quan và căng thẳng địa chính trị gia tăng. Nợ công tăng vọt cũng khiến nhiều người lo ngại rằng Mỹ đang hướng đến một vách đá tài chính không thể tránh khỏi. Điều này đe dọa các lý do chính khiến Mỹ hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, bao gồm việc chứng khoán kho bạc được coi là khoản đầu tư an toàn.