7 món ăn ai cũng thích nhưng dễ khiến axit uric tăng mạnh và cách kiểm soát
Nồng độ axit uric cao dễ dẫn đến bệnh gút và sỏi thận. Kiểm soát chế độ ăn uống, tránh thực phẩm nhiều purin là cách đơn giản để bảo vệ sức khỏe xương khớp.
Những món ăn khiến axit uric tăng cao. Ảnh: Thùy Dương
Khi axit uric tăng cao, cơ thể sẽ ra sao?
Axit uric hình thành khi cơ thể phân hủy purin, chất có nhiều trong thực phẩm giàu đạm. Khi đào thải kém, lượng axit uric tích tụ trong máu, gây tình trạng tăng axit uric máu. Đây là nguyên nhân dẫn đến bệnh gút, một dạng viêm khớp gây đau dữ dội do tinh thể axit uric bám vào khớp.
Theo Quỹ Thận Quốc gia Mỹ, kiểm soát nồng độ axit uric cũng rất quan trọng để ngăn ngừa sỏi thận, bởi các tinh thể dễ kết tủa trong đường tiết niệu. Ngoài yếu tố di truyền, chế độ ăn uống là nguyên nhân chính khiến tình trạng này ngày càng phổ biến.
Tiến sĩ Eric Matteson, chuyên gia thấp khớp tại Mayo Clinic, Mỹ, nhận định: “Chế độ ăn giàu purin và đường tinh luyện làm tăng nguy cơ gút. Ngược lại, việc cắt giảm nhóm thực phẩm này có thể ngăn ngừa bệnh tiến triển”.
7 thực phẩm cần tránh để bảo vệ sức khỏe
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo những người có nồng độ axit uric cao nên đặc biệt hạn chế bảy nhóm thực phẩm dưới đây:
Thịt đỏ (bò, cừu, lợn): chứa nhiều purin, dễ làm tăng nguy cơ gút. Nên thay thế bằng thịt gà hoặc protein thực vật.
Nội tạng động vật (gan, thận, lá lách): giàu dinh dưỡng nhưng chứa lượng purin cực lớn, là “kẻ thù” của người bệnh gút.
Một số loại hải sản như cá cơm, cá mòi, cá thu, tôm và cua. Theo Harvard Health, cá hồi và cá tuyết là lựa chọn an toàn hơn.
Đồ uống có đường, đặc biệt là soda, nước trái cây đóng chai chứa siro ngô nhiều fructose. Fructose là carbohydrate duy nhất làm tăng sản xuất axit uric.
Rượu: bia và rượu mạnh đều gây hại. Nghiên cứu trên Clinica Chimica Acta cho thấy rượu làm suy giảm khả năng đào thải axit uric của thận.
Thực phẩm chế biến: đồ ăn nhanh, thức ăn đóng hộp giàu chất béo xấu và đường tinh luyện, dễ gây rối loạn chuyển hóa.
Sữa giàu chất béo: sữa nguyên kem, kem tươi và một số loại phô mai chứa purin cao. Lựa chọn tốt hơn là sữa ít béo hoặc sữa hạnh nhân, sữa đậu nành.
Giải pháp để kiểm soát axit uric
Kiểm soát axit uric không chỉ đơn giản là kiêng khem. Uống nhiều nước, duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục đều đặn và ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt sẽ giúp cải thiện tình trạng này.
Tiến sĩ Sarah Brewer, chuyên gia dinh dưỡng tại University of Cambridge, khuyến nghị: “Người bệnh nên áp dụng chế độ ăn cân bằng với nhiều thực phẩm thực vật, hạn chế purin động vật và bổ sung vitamin C để giảm nồng độ axit uric hiệu quả”.
Một chế độ ăn khoa học không chỉ giúp giảm nguy cơ gút, sỏi thận mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể. Điều quan trọng là duy trì lối sống lành mạnh, không lạm dụng bia rượu, đồ ngọt hay thực phẩm chế biến sẵn.