Động thái của Mỹ có thể làm giá vàng toàn cầu chao đảo

Mỹ vừa áp thuế nhập khẩu đối với thỏi vàng 1kg và 100 ounce - động thái được dự báo sẽ làm rung chuyển thị trường vàng toàn cầu và giáng thêm một đòn mạnh vào Thụy Sĩ, trung tâm tinh luyện vàng lớn nhất thế giới.

Theo thư phán quyết (ruling letter) ngày 31.7 của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) mà tờ Financial Times tiếp cận, các loại vàng thỏi trên sẽ được xếp vào mã hải quan chịu thuế, thay vì loại mã được miễn theo chính sách thuế toàn diện của Tổng thống Donald Trump. Thư phán quyết là văn bản Mỹ dùng để làm rõ chính sách thương mại.

Quyết định này trái ngược hoàn toàn với kỳ vọng trước đó của ngành vàng rằng vàng thỏi 1kg và 100 ounce sẽ được phân loại vào nhóm miễn thuế. Hiện, thỏi vàng 1kg là loại giao dịch phổ biến nhất trên sàn Comex - thị trường hợp đồng tương lai vàng lớn nhất thế giới - và chiếm phần lớn kim ngạch xuất khẩu vàng của Thụy Sĩ sang Mỹ.

Quan hệ giữa Washington và Bern đã xấu đi sau khi Mỹ tuần trước áp thuế 39% với hàng nhập khẩu từ Thụy Sĩ. Dữ liệu hải quan cho thấy vàng là một trong những mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Thụy Sĩ sang Mỹ.

Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất và kinh doanh kim loại quý Thụy Sĩ, ông Christoph Wild, nhận định thuế mới là “một đòn giáng nữa” vào thương mại vàng giữa hai nước, đồng thời khiến việc đáp ứng nhu cầu vàng tại Mỹ trở nên khó khăn.

Đầu năm nay, các nhà giao dịch đã đổ xô đưa vàng vào Mỹ trước thời điểm “ngày giải phóng 2.4” - mốc áp thuế của ông Trump - dẫn tới lượng tồn kho kỷ lục trên Comex và gây thiếu hụt tạm thời tại London. Khi đó, nhiều loại hàng hóa, trong đó có một số dạng vàng thỏi, được miễn thuế, tạo niềm tin rằng thỏi vàng lớn sẽ không bị đánh thuế.

Thông thường, dòng chảy thương mại vàng có dạng tam giác: Thỏi lớn (400 ounce) di chuyển giữa London và New York qua Thụy Sĩ, nơi chúng được đúc lại thành kích cỡ khác. Thị trường London chuộng thỏi 400 ounce - to bằng viên gạch - trong khi New York ưa loại 1kg, kích thước cỡ một chiếc điện thoại thông minh.

Giá vàng thế giới đã tăng liên tiếp trong năm nay, tăng 27% kể từ cuối năm 2024, có thời điểm chạm mức 3.500 USD/ounce. Lo ngại lạm phát, nợ công và sự suy yếu vai trò đồng USD làm đồng tiền dự trữ toàn cầu đã đẩy giá vàng lên cao.

Trong 12 tháng tính đến tháng 6.2025, Thụy Sĩ xuất khẩu 61,5 tỉ USD vàng sang Mỹ. Với mức thuế 39%, lượng vàng này sẽ phải gánh thêm khoảng 24 tỉ USD thuế, bắt đầu từ ngày 7.8.

Một số nhà máy tinh luyện vàng Thụy Sĩ cho hay họ đã mất hàng tháng làm việc với luật sư để xác định loại sản phẩm nào được miễn thuế. Hai nhà máy tiết lộ đã tạm giảm hoặc dừng hẳn việc xuất vàng sang Mỹ vì sự bất định này.

Theo thư phán quyết, thỏi vàng 1kg và 100 ounce bị xếp vào mã 7108.13.5500 - loại chịu thuế - thay vì mã 7108.12.10, vốn là mã duy nhất được miễn thuế.

Lúc 7h40 ngày 8.8 (giờ Việt Nam), giá vàng thế giới niêm yết ở mức 3.389,56 USD/ounce.

Về giá vàng trong nước, giá vàng miếng SJC được Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC niêm yết ở ngưỡng 122,4-123,8 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra).