Phát hiện kho báu bí ẩn gồm nhiều tiền vàng được giấu trong rừng

Vào tháng 5, trong lúc băng rừng ở dãy Krkonoše, hai người đi bộ ở đông bắc CH Séc vô tình đụng trúng một chiếc hộp nhôm nhô ra khỏi vách đá.

Bên trong là một kho báu kỳ lạ: 10 chiếc vòng tay vàng, 17 hộp xì gà, một hộp phấn rôm, một chiếc lược và 598 đồng tiền vàng – với tổng khối lượng 3,7 kg, trị giá kim loại khoảng 8 triệu koruna (360.000 USD).

Sau phát hiện, họ lập tức giao nộp cho Bảo tàng Đông Bohemia tại thị trấn Hradec Králové. Các nhà khảo cổ vẫn đang mở niêm phong hai hộp xì gà còn lại và phân tích kỹ hơn các món đồ. Họ phát hiện đồng xu mới nhất được đúc vào năm 1921, nên kho báu này không thể ra đời muộn hơn thời điểm đó.

Vấn đề gây tò mò nhất là nguồn gốc tiền: không một đồng nào là nội tệ Séc hay Đức. Một nửa xuất xứ từ Balkan, nửa còn lại từ Pháp. Êiều này khiến các chuyên gia như Vojtěch Brádle bối rối: “Thường thì kho báu ở Séc giai đoạn này toàn là tiền Đức hoặc Tiệp Khắc. Còn lần này thì chẳng có lấy một đồng”.

Giáo sư Mary Heimann, chuyên gia về lịch sử Tiệp Khắc, nhận định đồng tiền năm 1921 có thể là manh mối: thời điểm này trùng với cuộc khủng hoảng kinh tế và bất ổn chính trị hậu Thế chiến I, cùng lúc xảy ra khủng hoảng ở Tiệp Khắc và ký kết Hiệp ước Riga giữa Liên Xô và Ba Lan. “Trong bối cảnh hỗn loạn ấy, không lạ gì nếu ai đó giấu vàng như một cách phòng thân”, bà nói.

Nhiều giả thuyết nổ ra từ dân địa phương, kể cả về các gia đình quý tộc như Swéerts-Špork, từng sở hữu điền trang Kuks gần đó, hay giả thuyết đây là chiến lợi phẩm của quân đoàn Tiệp Khắc. Một số đồng xu còn in dấu vết tương đương từ Nam Tư cũ, khiến các chuyên gia nghi ngờ chúng từng nằm đâu đó trên bán đảo Balkan trước khi bị đưa tới CH Séc.

Nhà khảo cổ Miroslav Novak nghi ngờ kho báu có thể đã được giấu vào khoảng năm 1945 khi quân Đức rút lui, nhưng giáo sư Heimann phản biện rằng nếu đúng như vậy thì đáng ra phải có đồng xu mới hơn. Bà cho rằng chủ nhân có thể là một nhà sưu tập, một nhân viên bảo tàng hoặc thậm chí là kẻ trộm chuyên đánh cắp các bộ sưu tập.

“Đây là khu vực biên giới, từng là ranh giới dân tộc giữa người Séc và người Đức, nơi từng đầy rẫy căng thẳng, tội phạm và sự hỗn loạn sau chiến tranh”, bà nói. “Ở những nơi như thế, người ta thường lo sợ về tương lai nhiều hơn những vùng khác”.

Sau khi các món đồ được kiểm tra thành phần kim loại, chúng sẽ được bảo quản và trưng bày trong một triển lãm ngắn vào mùa thu năm nay. Theo luật pháp CH Séc, kho báu thuộc sở hữu của chính quyền địa phương. Những người tìm thấy sẽ nhận được một khoản thưởng tuỳ theo giá trị vật chất và lịch sử của kho báu.