Nắm thượng viện, Đảng Dân chủ nghĩ tới hạ viện
Chương trình nghị sự trong 2 năm nhiệm kỳ còn lại của Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ dễ thở hơn sau khi Đảng Dân chủ duy trì được quyền kiểm soát thượng viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm nay.
Thành quả này có được sau khi Thượng nghị sĩ Catherine Cortez Masto giữ được ghế tại bang Nevada - theo kết quả được truyền thông Mỹ đưa tin tối 12-11 (giờ địa phương), giúp Đảng Dân chủ hiện nắm trong tay 50 ghế thượng viện.
Nếu Thượng nghị sĩ Raphael Warnock của Đảng Dân chủ đánh bại đối thủ Herschel Walker của Đảng Cộng hòa (GOP) trong vòng bỏ phiếu thứ hai tại bang Georgia vào ngày 6-12, Đảng Dân chủ sẽ nới rộng thế đa số ở thượng viện lên 51-49 ghế; bằng không, họ vẫn thắng thế nhờ lá phiếu của Phó Tổng thống Kamala Harris (kiêm Chủ tịch Thượng viện).
Diễn biến trên tạo điều kiện cho các đề cử nhân sự trong nội các và đề cử thẩm phán của Tổng thống Joe Biden diễn ra suôn sẻ.
Đảng Dân chủ cũng nắm quyền kiểm soát đối với các cuộc điều tra tiềm tàng nhằm vào chính quyền ông Biden, đồng thời có khả năng bác bỏ các dự luật đến từ hạ viện (trong trường hợp GOP nắm cơ quan này).
Kiểm phiếu tại TP Marietta, hạt Cobb của bang Georgia hôm 8-11 Ảnh: REUTERS
Phát biểu khi đang dự hội nghị ASEAN ở Campuchia ngày 13-11, Tổng thống Biden tỏ ra rất hài lòng, theo hãng tin AP. Thậm chí, ông chủ Nhà Trắng nói ông vẫn hy vọng Đảng Dân chủ giữ được luôn hạ viện - hiện Đảng Dân chủ có 204 ghế và GOP có 211 ghế.
Dù GOP vẫn được dự đoán kiểm soát hạ viện song theo hãng tin Bloomberg, phiếu bầu vẫn đang được kiểm ở nhiều quận then chốt của một số bang, bao gồm California, Arizona và Oregon. Đài CNN bình luận ngay cả khi Đảng Dân chủ để mất hạ viện thì GOP cũng chỉ có được thế đa số mong manh.
Kinh tế chính là lo âu hàng đầu của nhiều cử tri Mỹ và GOP tập trung vào đây để công kích Đảng Dân chủ cũng như chính quyền Tổng thống Joe Biden. Đáp lại, Đảng Dân chủ khai thác sự tức giận của cử tri đối với quyết định hồi tháng 6 của Tòa án Tối cao Mỹ, trong đó lật ngược quyền hiến định về phá thai.
Theo AP, nhiều cử tri cũng cho rằng một số ứng viên GOP quá cực đoan và là mối đe dọa cho nền dân chủ, nhất là sau cuộc bạo loạn tại trụ sở quốc hội Mỹ hôm 6-1-2021. Tính trên toàn quốc, thăm dò của AP cho thấy phân nửa cử tri nhìn vào tình hình lạm phát để bỏ phiếu, trong khi 44% xem trọng tương lai của nền dân chủ.
