Đại sứ Caroline Beresford: Việt Nam và New Zealand - "hạt giống" hữu nghị được gieo trồng từ 50 trước đã thành đại thụ

*Phóng viên: Nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa New Zealand và Việt Nam, Đại sứ có thể chia sẻ cảm nghĩ của mình về cột mốc quan trọng này?

*Đại sứ Caroline Beresford: Năm nay, chúng ta kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa New Zealand và Việt Nam. Đây là một hành trình đáng ghi nhớ, 50 năm chúng ta cùng nhau hợp tác để bảo vệ hòa bình và thịnh vượng cho nhân dân và khu vực của chúng ta. Suốt 50 năm qua, chúng ta đã không ngừng vun đắp cho tình hữu nghị, sự hợp tác và hiểu biết lẫn nhau giữa hai dân tộc. Hạt giống được gieo trồng từ 50 năm trước giờ đã vươn mình thành cây đại thụ, với rễ sâu, cành chắc.

Chúng tôi vô cùng tự hào về sự phát triển của mối quan hệ đối tác giữa hai nước, một mối quan hệ đã trở nên có ý nghĩa đối với người dân, hai quốc gia, cũng như với khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của chúng ta. Như người Maori có câu: “Poipoia te kākano kia puāwai” – "Hãy nuôi dưỡng hạt giống, rồi sẽ đến ngày đơm hoa kết trái". Điều này thật sự phù hợp với tinh thần của dịp kỷ niệm này.

*Phóng viên: Quan hệ song phương hai nước đã có những bước phát triển đáng tự hào trong những năm qua. Đại sứ có thể điểm lại một số dấu mốc lịch sử quan trọng trong 50 năm qua?

*Đại sứ Caroline Beresford: New Zealand và Việt Nam chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1975. Kể từ đó, quan hệ của chúng ta đã phát triển không ngừng. Năm 1993, lần đầu tiên Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt thăm New Zealand. Năm 1995, New Zealand mở Đại sứ quán tại Hà Nội. Năm 2003, Việt Nam mở Đại sứ quán tại Wellington.

Năm 2009, quan hệ ngoại giao hai nước được nâng cấp lên Đối tác toàn diện và chỉ 11 năm sau, năm 2020, hai nước tiếp tục nâng cấp lên Đối tác chiến lược. Và gần đây nhất, vào tháng 2/2025, hai nước đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện - một trong những khuôn khổ song phương hàng đầu trong quan hệ quốc tế, cho thấy mối quan hệ của chúng ta đã đi tiên phong, phát triển nhanh chóng, thực chất và hiệu quả.

*Phóng viên: Việt Nam và New Zealand hiện đã đạt cấp độ cao nhất trong quan hệ ngoại giao. Theo Đại sứ, điều này mang lại ý nghĩa gì và những lĩnh vực hợp tác nào đang được  hai nước ưu tiên?

*Đại sứ Caroline Beresford: Việc nâng cấp lên Đối tác chiến lược toàn diện cho thấy sự bền chặt của mối quan hệ giữa hai nước. Chúng ta đang xây dựng quan hệ đối tác sâu sắc và lâu dài, trên nền tảng những lợi ích chung, các cách tiếp cận tương đồng trong các vấn đề quốc tế và sự tôn trọng luật pháp quốc tế. Chúng ta hiểu rằng những thế mạnh của hai nước đều có tính chất bổ sung cho nhau và tin rằng sự hợp tác sâu rộng sẽ giúp tăng cường hiểu biết văn hóa, bồi đắp niềm tin, mang lại thịnh vượng và đóng góp vào ổn định khu vực.

Các lĩnh vực hợp tác ưu tiên hiện nay bao gồm:

Về thương mại và kinh tế, chúng ta đang chứng kiến thương mại song phương phát triển mạnh mẽ. Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 14 của New Zealand. Chúng ta đang hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại hằng năm đạt 3 tỷ USD vào năm 2026, theo mục tiêu hai Thủ tướng hai nước đã đặt ra. Thật tuyệt vời khi thấy những thực phẩm và đồ uống an toàn, chất lượng cao của New Zealand trên các kệ hàng của Việt Nam.

Giao lưu nhân dân và giáo dục chính là động lực thực sự thúc đẩy quan hệ đối tác của chúng ta. Ngày càng có nhiều sinh viên Việt Nam theo học tại New Zealand, tại các cơ sở giáo dục hàng đầu thế giới của chúng tôi. Họ trở thành những "đại sứ thực sự" của cả hai quốc gia, là tương lai của mối quan hệ này. Nhiều người Việt Nam cũng đến New Zealand du lịch để trải nghiệm "manaakitanga" - lòng hiếu khách nổi tiếng của chúng tôi, trong khi rất nhiều người New Zealand cũng đến Việt Nam khám phá đất nước xinh đẹp của các bạn.

Trong lĩnh vực hợp tác phát triển, thông qua các chương trình hợp tác phát triển của mình, New Zealand đang đóng góp chuyên môn trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm nông nghiệp, quản lý thiên tai, biến đổi khí hậu, giáo dục và hỗ trợ các cộng đồng dễ bị tổn thương tại Việt Nam. Có thể lấy ví dụ, Chính phủ New Zealand đã tài trợ cho Dự án an toàn đập Việt Nam - New Zealand, trong đó các chuyên gia của New Zealand và Việt Nam đã tiến hành đánh giá, thống nhất các tiêu chuẩn và tổ chức tập huấn nhằm nâng cao an toàn đập. Ngoài ra, Tổ chức Ủy thác Y tế New Zealand - Việt Nam cũng đã cử các đoàn công tác đến Việt Nam từ năm 1997 để làm việc cùng đội ngũ y tế tỉnh Bình Định trong các lĩnh vực như chấn thương chỉnh hình, sơ sinh, huyết học, đào tạo điều dưỡng và sức khỏe tâm thần.

Chúng ta cũng đã tăng cường quan hệ chính trị, làm sâu sắc thêm hợp tác quốc phòng và an ninh, đồng thời duy trì thường xuyên các cuộc trao đổi cấp cao. Năm 2024, chúng tôi rất vui mừng được chào đón Ngài Thủ tướng Phạm Minh Chính đến New Zealand và Thủ tướng của chúng tôi, Ngài Christopher Luxon cũng đã đến thăm Việt Nam vào tháng 2/2025 vừa qua. Những chuyến thăm này đánh dấu sự khởi đầu chính thức các hoạt động kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao hai nước.

*Phóng viên: Ngoài hợp tác song phương, hai nước còn tích cực phối hợp tại các diễn đàn đa phương. Đại sứ có thể nói rõ hơn về hợp tác này?

*Đại sứ Caroline Beresford: Đúng vậy, New Zealand và Việt Nam có sự hợp tác chặt chẽ với nhau tại các cơ chế toàn cầu như ASEAN+, APEC, ASEM. Chúng ta cũng là thành viên tích cực của một số thỏa thuận thương mại khu vực quan trọng, bao gồm Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Australia - New Zealand (ANZFTA), Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Những hiệp định này mang lại nhiều lợi ích cho cả hai bên.

Cùng nhau, chúng ta luôn ủng hộ và thúc đẩy hòa bình, ổn định, thịnh vượng trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương chung của chúng ta. Chúng ta cùng hợp tác để duy trì trật tự quốc tế và bảo vệ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế. Hai nước có cơ hội tăng cường hợp tác và phối hợp trên các diễn đàn quốc tế và khu vực.

*Phóng viên: Đại sứ đã đề cập đến yếu tố "kết nối nhân dân" là động lực chính của quan hệ. New Zealand đã làm gì để tăng cường khía cạnh này và Đại sứ hình dung về tương lai của mối quan hệ này như thế nào?

*Đại sứ Caroline Beresford: Mối quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam - New Zealand là tài sản vô giá của nhân dân hai nước. Như tôi đã nói, chính những kết nối giữa người dân hai nước mới thực sự là động lực thúc đẩy quan hệ đối tác của chúng ta. Chúng tôi tăng cường điều này thông qua các chương trình học bổng giáo dục, tạo điều kiện cho sinh viên Việt Nam đến New Zealand học tập và trở thành những "đại sứ" cho mối quan hệ. Chúng tôi cũng khuyến khích trao đổi du lịch, giúp người dân hai nước trải nghiệm văn hóa và con người của nhau.

Trong 50 năm qua, chúng ta đã đạt được rất nhiều thành tựu cùng nhau. Chính phủ New Zealand có mục tiêu rất rõ ràng: Chúng tôi mong muốn xây dựng một mối quan hệ gần gũi hơn, mạnh mẽ hơn và toàn diện hơn với Việt Nam. Tôi tin rằng tương lai sẽ còn mở ra nhiều tiềm năng hơn nữa cho cả hai quốc gia. Chúng ta sẽ tiếp tục khám phá những cơ hội hợp tác mới vì sự thịnh vượng và an ninh chung.

Như một câu ngạn ngữ Maori khác đã nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc sát cánh bên nhau cùng hướng tới tương lai: “Ko nga pae tāwhiti whaia kia tata - Ko nga pae tata whakamaua kia tina" - “Tiềm năng cho ngày mai được quyết định bởi hành động của chúng ta ngày hôm nay". Chúng tôi rất mong chờ hai nước chúng ta cùng nhau bước tiếp trên hành trình 50 năm tiếp theo phía trước.

*Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Đại sứ Caroline Beresford! ./.

Việt Đức (thực hiện)