Chịu thua doanh nghiệp nợ BHXH?
Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương nợ BHXH kéo dài khiến quyền lợi người lao động bị ảnh hưởn
Sáng 4-4, gần chục công nhân (CN) Công ty TNHH MTV Thương mại - Dịch vụ Duy Phúc Thịnh (TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương) đã đến Trung tâm tư vấn pháp luật Công đoàn (trực thuộc LĐLĐ tỉnh Bình Dương), nhờ can thiệp bảo vệ quyền lợi.
Quyền lợi bị "đánh cắp"
Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều CN không giấu được bức xúc trước hành vi chây ì nợ BHXH của DN. Kể từ năm 2021 đến tháng 10-2022 (thời điểm tạm ngưng hoạt động), công ty đã không thực hiện nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho NLĐ dù hằng tháng vẫn khấu trừ lương của họ. Điều này khiến nhiều CN lâm vào cảnh dở khóc dở cười.
Chị Trần Thị Kim Quế cho biết chị xin nghỉ việc trước thời điểm công ty tạm ngưng hoạt động khoảng 1 tháng. Khi chị yêu cầu chốt sổ BHXH, công ty hứa hẹn hết lần này đến lần khác. Thời điểm còn làm việc, chị Quế và nhiều đồng nghiệp rất bức xúc khi đi khám bệnh không được giải quyết chế độ vì công ty còn nợ bảo hiểm. "Công ty đã tạm ngưng hoạt động, sổ BHXH thì không chốt được, chúng tôi muốn làm gì cũng khó" - chị Quế ấm ức nói.
Công nhân Công ty TNHH MTV Thương mại - Dịch vụ Duy Phúc Thịnh, cầu cứu cơ quan chức năng để đòi quyền lợi BHXH
Trong khi đó, anh Nguyễn Văn Tấn, một CN khác, cho hay thời điểm thông báo tạm ngưng hoạt động, ban giám đốc trình bày lý do hoạt động sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, công ty không xuất được hàng, nên mong anh chị em CN thông cảm. "Chúng tôi chia sẻ khó khăn với DN, nhưng 6 tháng đã trôi qua mà công ty vẫn "án binh bất động", nợ BHXH chưa giải quyết. Chỉ mong cơ quan chức năng can thiệp để CN được hưởng BHXH" - anh Tấn nói.
Khổ nhất vẫn là CN lớn tuổi, trường hợp của anh Nguyễn Văn Đấu (45 tuổi) là điển hình. Nhiều tháng qua, anh Đấu đã nộp hồ sơ xin việc nhiều nơi nhưng vô vọng, do thời điểm này rất ít công ty tuyển dụng lao động. Do công ty nợ BHXH nên anh Đấu không chốt được sổ BHXH và cũng không được hưởng BHTN.
Bất hợp tác với cơ quan chức năng
Thông tin về khoản nợ BHXH của Công ty TNHH MTV Thương mại - Dịch vụ Duy Phúc Thịnh, lãnh đạo BHXH tỉnh Bình Dương xác nhận DN này chỉ mới nộp đến tháng 1-2021. Hiện công ty đang nợ bảo hiểm của 11 lao động, với số tiền gần 515 triệu đồng, trong đó lãi chậm nộp gần 54 triệu đồng. Cơ quan BHXH đã mời lên làm việc nhiều lần nhưng DN không hợp tác.
Bà Vi Thị Tâm Lai, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội TP Thủ Dầu Một, cho biết sau khi nhận được đơn cầu cứu của tập thể CN, đơn vị đã mời các bên liên quan đến để hòa giải. Tuy nhiên, phía DN không chịu hợp tác. Do hòa giải không thành, phòng đã hướng dẫn CN làm đơn gửi tòa án để đòi quyền lợi.
Theo BHXH tỉnh Bình Dương, tình trạng các DN, nhất là DN ngoài quốc doanh chậm nộp, trốn tránh hoặc trì hoãn việc đóng BHXH, BHYT, BHTN, cho NLĐ diễn ra phổ biến. Nhiều DN nợ đọng kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ. Nguyên nhân là do hiện nhiều DN bị ảnh hưởng dịch bệnh, khó khăn về tài chính dẫn đến tình trạng sản xuất, kinh doanh bị đình trệ, nguồn tài chính hạn hẹp. Tổng số nợ đến thời điểm 31-3 gần 950 tỉ đồng.
BHXH Bình Dương đã gửi hơn 6.200 lượt văn bản đôn đốc và thu hồi nợ, sau đôn đốc thu được 194 tỉ đồng. Ngoài ra, BHXH tỉnh còn phối hợp với Công an tỉnh làm việc với 29 DN nợ BHXH trên địa bàn (nợ hơn 2,6 tỉ đồng), kết quả thu hồi được 743 triệu đồng. Để hạn chế tình trạng nợ BHXH, BHXH Bình Dương sẽ gửi văn bản nhắc nhở đối với DN nợ BHXH dưới 3 tháng. Đơn vị nợ từ 3 tháng trở lên sẽ thanh tra đột xuất và xử phạt hành chính.
Xây dựng phương án bảo đảm lợi ích của NLĐ
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái vừa có ý kiến chỉ đạo Bộ LĐ-TB-XH phối hợp BHXH Việt Nam ngăn chặn tình trạng chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm và có giải pháp bảo đảm lợi ích cho NLĐ tại các đơn vị phá sản. Phó Thủ tướng yêu cầu 2 đơn vị trên lên phương án bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp cho NLĐ tại các DN đã phá sản, đang làm thủ tục giải thể, phá sản; DN ngừng hoạt động và không có người đại diện theo quy định pháp luật.
Hiện cả nước có khoảng 206.468 NLĐ bị nợ đọng bảo hiểm. Đến nay, BHXH Việt Nam mới giải quyết cho 30.241 người được hưởng các chế độ hưu trí, tử tuất và BHXH 1 lần; 34.575 người đã được xác nhận quá trình đóng đang bảo lưu; 77.627 người đã được xác nhận quá trình đóng đang tiếp tục tham gia BHXH tại các đơn vị mới.
A.Khánh