Thể thao Việt Nam nhìn từ SEA Games 31 (*): Xã hội hóa - động lực đem lại thành công

Đến nay, kỷ lục tiền thưởng cho thành tích cá nhân tại SEA Games 31 đang thuộc về Lý Hoàng Nam - nhà vô địch quần vợt 2 kỳ đại hội liên tiếp. Ngoài tiền thưởng HCV theo khung quy định, tay vợt nam số 1 Việt Nam còn nhận được gần 2 tỉ đồng từ UBND tỉnh Tây Ninh, Liên đoàn Quần vợt Việt Nam, đơn vị chủ quản - CLB Quần vợt Hải Đăng cùng một số nhà hảo tâm.

Tại kỳ SEA Games diễn ra trên sân nhà, lần đầu tiên trong lịch sử, cả 2 đội bóng đá nam và nữ của một quốc gia cùng vào chung kết và cùng bảo vệ được ngôi vô địch. Tuy vậy, có phần trầm lắng hơn 3 năm trước khi cả tuyển U23 nam lẫn tuyển nữ Việt Nam hiện mới chỉ nhận thưởng chưa tới 10 tỉ đồng mỗi đội.

Có lẽ với việc liên tiếp gặt hái thành công quá lớn chỉ trong thời gian ngắn nên tiền thưởng dành cho đội tuyển nữ cũng có phần chững lại. Đừng quên với thành tích giành quyền tham dự vòng chung kết World Cup nữ 2023 vào tháng 2 vừa qua, đoàn quân của HLV Mai Đức Chung đã nhận thưởng bằng tiền mặt lẫn hiện vật trị giá đến khoảng 28 tỉ đồng.

Tất nhiên, với lịch thi đấu dày đặc trong một chu kỳ giải kéo dài gần như quanh năm, kể cả bắc qua năm sau, bóng đá vẫn sẽ luôn là mối quan tâm và được cả xã hội chăm lo, tưởng thưởng nếu thi đấu đạt kết quả tốt. Chia toàn bộ số tiền thưởng cho các thành viên theo mức đóng góp, tính cả việc phải đóng thuế thu nhập, xem ra các tuyển thủ bóng đá nam và nữ vẫn rủng rỉnh hơn rất nhiều so với VĐV các môn khác.

Ngay sau SEA Games 30, giới truyền thông đã phải nhiều lần "nói hộ tiếng lòng" của rất nhiều VĐV các bộ môn, những người góp công mang về 96/98 HCV trên đất Philippines. Ngoài việc trông chờ vào mức thưởng theo quy định chung (HCV 45 triệu đồng, HCB 25 triệu đồng, HCĐ 20 triệu đồng, phá kỷ lục thêm 20 triệu đồng) từ nhà nước và thưởng "nóng" từ đoàn thể thao Việt Nam ngay khi đoạt huy chương, các nhà vô địch của chúng ta khi ấy khó có thể mơ ước thêm khoản nào từ liên đoàn, hiệp hội, tổ chức quản lý xã hội của môn thể thao đó.

Tính trung bình, cứ hơn 2 VĐV Việt Nam mang về 1 huy chương, số chi của ngân sách cho hơn 400 huy chương, bao gồm đến 205 HCV, thực sự là con số khổng lồ. Tập thể đội tuyển điền kinh nhận thưởng 1 tỉ đồng của Liên đoàn Điền kinh Việt Nam với thành tích số 1 đại hội 3 kỳ SEA Games liên tiếp. Hai đội tuyển bóng chuyền dù chỉ giành HCB nhưng cũng được nhận 500 triệu đồng/đội. Tấm HCV đơn nam của Nguyễn Đức Tuân giúp anh có gần 300 triệu đồng từ kinh phí của Liên đoàn Bóng bàn Việt Nam và các nhà tài trợ.

TP HCM lâu nay vẫn luôn đi đầu trong việc thu hút các tài năng thể thao nhờ ngân sách chi thưởng khá đậm cho thành tích thi đấu cũng như tặng "gói bảo trợ tài năng" nhận hằng tháng và kéo dài suốt 1 chu kỳ giải đấu (các giải vô địch 1 năm, SEA Games 2 năm, ASIAD và Olympic 4 năm). Nay thì nhiều nơi đã học tập điều này và các VĐV bên cạnh việc nhận thưởng thành tích theo quy định còn được hỗ trợ từ 4 - 11 lần mức lương cơ sở, nhận trong vòng 2 năm. Nhà vô địch đi bộ 20 km nữ Nguyễn Thị Thanh Phúc (Đà Nẵng) nhận gần 400 triệu đồng, tuyển thủ bóng đá U23 nam Hồ Thanh Minh (Huế) nhận thưởng 228 triệu đồng… nhờ sự đổi mới của các địa phương.

Nếu 2 tuyển thủ bóng chuyền nữ Trần Thị Bích Thủy và Lê Thị Thanh Liên được lãnh đạo CLB Hóa chất Đức Giang Hà Nội tặng mỗi người 1 căn hộ chung cư trị giá 700 triệu đồng/căn thì tộc họ Bùi tại Việt Nam lại quan tâm theo cách khác. Một buổi lễ với sự góp mặt của các VĐV họ Bùi giành huy chương SEA Games 31 được tổ chức long trọng tại nhà thờ tổ họ tại Vĩnh Phúc và những cái tên sáng giá như Bùi Thị Thu Hà (kiếm), Bùi Yến Ly (muay), Bùi Thị Thu Thảo, Bùi Thị Nguyên (điền kinh), Bùi Thị Thoa (thể hình), Bùi Hoàng Việt Anh (bóng đá nam)… sẽ được vinh danh, nhận thưởng cho những đóng góp của mình.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 30-5