Độc đáo hội kén rể ở ngoại thành Hà Nội
Cứ đến ngày 2-2 Âm lịch, người dân làng Đường Yên (xã Xuân Nộn, huyện Đông Anh, TP Hà Nội) lại tổ chức lễ hội kén rể với nhiều nghi thức và trò chơi dân gian độc đáo nhằm tưởng nhớ công ơn của nữ tướng Lê Hoa
Theo ghi nhận chiều ngày 21-2 (tức ngày 2-2 Âm lịch), người dân làng Đường Yên (xã Xuân Nộn, huyện Đông Anh, Hà Nội) đã tấp nập đổ ra đình làng, tham gia lễ hội tưởng nhớ nữ tướng Lê Hoa, vị nữ anh hùng sau khi phò tá Hai Bà Trưng thắng trận đã trở về quê nhà mở hội đua tài canh nông và kén rể.
Theo truyền thuyết, lễ hội kén rể bắt nguồn từ sự tích tướng Lê Hoa có công đánh giặc Đông Hán dưới thời Hai Bà Trưng (năm 40 trước Công nguyên). Sau đó bà đã được Hai Bà Trưng phong tước “nữ sư anh phong”. Đến thế kỷ 17, nhân dân thôn Đường Yên đã đóng góp tiền của xây dựng ngôi đình để thờ bà và làm nơi sinh hoạt văn hóa cộng đồng làng xã. Lễ kén rể cũng ra đời từ ngày đó.
Lễ kén rể được chia làm hai phần, gồm phần lễ và phần hội. Phần lễ chính là đám rước trọng thể đưa thành hoàng làng từ đền về đình tế lễ. Phần hai gồm nhiều trò chơi dân gian.
Hội “Kén rể” được chuẩn bị công phu, khâu chọn người tham gia rất cẩn thận. Theo đó, người đóng mẹ của Thánh tức “Mẫu Bà” phải là người đẹp, song toàn, gia đình gương mẫu và người đóng Đức Thánh Bà (bà Lê Hoa) phải là cô gái thanh lịch chưa có gia đình riêng cùng các vật dụng khác để phục vụ hội.
Màn múa trống và các màn văn nghệ đặc sắc khai mạc lễ hội kén rể năm 2023.
Mở đầu hội kén rể là màn vinh quy bái tổ với một đoàn người rước kiệu bà Lê Hoa đi từ cổng làng vào sân đình, hai bên có các bô lão trong làng chắp tay trước ngực đón “Đức Thánh Bà” xuống kiệu.
Tiếp đến là gia đình nữ tướng Lê Hoa tuyên bố kén rể.
Sau đó những người đóng vai “chàng rể” chia làm hai phe Bắc và Hậu.
Ở phần thi kén rể sẽ tái hiện 3 trò chơi để thử tài đối với những chàng rể.
Phần thi đầu tiên “Thi cày” trên sân gạch, phần thi này thu hút nhiều du khách, vì đòi hỏi hai người đóng giả trâu và người cày cũng như người dẫn đường phải hết sức thông minh và khéo léo.
Tiếp là phần thi câu ếch, người đóng giả làm ếch là các em nhỏ. Ban giám khảo sẽ chấm điểm cao cho những “chú ếch” nhảy khỏe, nhảy nhanh. Ngoài ra, phần thi chó trên chõng, người nào chọc chó kêu to, người đó thắng cuộc năm 2023 không tổ chức.
Ở phần thi cuối cùng là "bắt chạch" trong chum tạo ra nhiều tiếng cười nhất với người dân cũng như du khách.
Sau 3 phần thi, Ban giám khảo sẽ chấm cho điểm bằng thẻ. Kết thúc mỗi cuộc thi, Ban giám khảo tuyên bố ai giành phần thắng, sau đó cộng thêm điểm thẻ chọn người chiến thắng.
Trải qua 4 phần thi lễ hội đã tìm được người xứng đáng làm phu quân của nữ tướng Lê Hoa, đó là chàng trai 27 tuổi Nguyễn Mạnh Hoàng thuộc thôn Bắc.
Kết thúc các phần thi, người thắng cuộc sẽ được cùng nữ tướng làm lễ vinh quy bái tổ. Cùng với đó, dân làng tổ chức múa hát mừng cho đôi trai tài gái sắc đã nên duyên. Lễ hội là dịp để dân làng và du khách các nơi có dịp ôn lại truyền thống lịch sử, tô đậm tình yêu quê hương đất nước, đặc biệt là với thế hệ trẻ.
"Lễ kén rể" năm 2023 thu hút đông đảo người dân và du khách chật kín sân đình.