Đặc sắc Lễ hội Katê 2025 của đồng bào Chăm

*Thu hút hàng ngàn người dân, du khách

Tại Khánh Hòa, hàng ngàn đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn cùng du khách thập phương đã nô nức về Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Tháp Pô Klong Garai (phường Đô Vinh) để tham dự Lễ hội Katê năm 2025.

Từ 7 giờ 30 phút, không khí lễ hội trở nên rộn ràng khi các chức sắc người Chăm dẫn đầu đoàn rước y trang vị “thần vua” Po Klong Garai, người có công lớn với dân tộc Chăm lên đồi Trầu, nơi đặt cụm tháp cổ. Đi cùng đoàn kiệu rước là những cô gái người Chăm trong trang phục truyền thống, uyển chuyển thực hiện điệu múa nghi lễ, theo sau là đông đảo đồng bào và du khách hòa mình trong không khí trang nghiêm, đầy phấn khởi.

Trước khi nghi lễ chính thức diễn ra, không khí lễ hội rộn ràng với chương trình biểu diễn nghệ thuật dân gian đặc sắc. Tiếng trống Paranưng, kèn Saranai vang vọng hòa quyện cùng những điệu múa uyển chuyển, duyên dáng của các chàng trai, cô gái Chăm. Màn trình diễn Mã la sôi động của đồng bào Raglai góp phần tạo nên bức tranh văn hóa đầy sắc màu, đậm đà bản sắc dân tộc.

Mở đầu chương trình, Phó Cả sư Lưu Sanh Thanh đọc diễn văn khai mạc lễ hội, ôn lại truyền thống lịch sử, công lao của vị vua Pô Klong Garai cùng nét đẹp văn hóa của Lễ hội Katê.

Trong không gian tháp cổ, các vị chức sắc trang trọng thực hiện nghi lễ mở cửa tháp, tắm tượng và thay y phục mới cho tượng thần. Đây là phần nghi lễ linh thiêng, thể hiện lòng thành kính, biết ơn các vị thần và tổ tiên đã phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Dưới chân tháp, hàng trăm gia đình Chăm mang theo lễ vật dâng cúng truyền thống gồm, mâm ngũ quả, gà luộc, rượu, bánh trái, trầu cau…cầu mong một năm an lành, no đủ.

Đến dự và chung vui cùng đồng bào, ông Nguyễn Khắc Hà, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Khánh Hòa đã tặng quà, gửi lời chúc mừng tốt đẹp nhất đến các vị chức sắc, chức việc và toàn thể đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn. Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương luôn quan tâm, có nhiều chính sách hỗ trợ, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số nói chung và đồng bào Chăm. Đời sống người dân không ngừng được nâng cao, nhiều con em đồng bào Chăm đạt thành tích cao trong học tập, công tác, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.

Địa phương luôn mong muốn, các vị chức sắc, người có uy tín trong cộng đồng tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo, thi đua lao động - sản xuất, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cùng chung tay gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Chăm trong giai đoạn mới.

Lễ hội Katê năm 2025 diễn ra từ ngày 20 - 22/10, trong đó, lễ chính diễn ra sáng 21/10 tại tháp Pô Klong Garai, tháp Pô Rômê và đền Pô Inư Nưgar. Sau phần lễ, các hoạt động văn hóa, thể thao, ẩm thực, trình diễn trang phục, thi viết chữ Chăm, làm gốm, trò chơi dân gian... diễn ra tại khu vực các tháp, làng Chăm, tạo không khí vui tươi, gắn kết cộng đồng. Lễ hội Katê năm nay tiếp tục thu hút đông đảo du khách, nhà nghiên cứu văn hóa đến tham quan, tìm hiểu, tham gia hoạt động lễ hội cùng đồng bào Chăm địa phương.

Đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn ở Khánh Hòa sinh sống tập trung tại các xã, phường như, Phước Hậu, Ninh Phước, Phước Hữu, Ninh Hải, Thuận Nam, Đô Vinh, Bảo An. Thời gian qua, các cấp, ngành quan tâm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, trùng tu, tôn tạo hệ thống đền, tháp Chăm; đồng thời chú trọng công tác giáo dục, y tế, tạo việc làm, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân. Lễ hội Katê của đồng bào Chăm được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trở thành điểm nhấn quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần và du lịch của Khánh Hòa và vùng đất Nam Trung Bộ.

*Rộn ràng Lễ hội Katê của đồng bào Chăm ở Lâm Đồng

Lễ hội Katê năm 2025 của đồng bào Chăm theo đạo Bàlamôn tỉnh Lâm Đồng đã khai mạc tại di tích tháp Pô Sah Inư, phường Phú Thủy.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Đinh Văn Tuấn nhấn mạnh, Lễ hội Katê năm nay của đồng bào Chăm tỉnh Lâm Đồng không chỉ là dịp để bà con thể hiện tín ngưỡng, nét đẹp văn hóa dân gian mà còn là hoạt động ý nghĩa chào mừng thành công Đại hội Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Lễ hội Katê tại di tích tháp Pô Sah Inư được phục dựng lại từ năm 2005 và tổ chức thường xuyên hàng năm đáp ứng nhu cầu tâm linh, tình cảm của đồng bào Chăm và trở thành linh hồn của các hoạt động văn hóa tinh thần, chứa đựng nhiều giá trị tín ngưỡng dân gian và tôn giáo. Cùng với đời sống tinh thần, diện mạo đời sống kinh tế của đồng bào Chăm ở Lâm Đồng ngày càng thay đổi, chuyển biến nhanh chóng và hòa nhịp cùng sự phát triển chung của đất nước.

Đảng, Nhà nước và tỉnh luôn tin tưởng sự cộng sức, chung lòng, gắn bó của đồng bào Chăm trong sự nghiệp bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị di sản mang đậm sắc thái văn hóa dân tộc, góp phần cùng ngành văn hóa, thể thao và du lịch chung tay góp sức “Xây dựng văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”.

Năm nay, Lễ hội Katê diễn ra trong 2 ngày 20 - 21/10. Bên cạnh các nghi thức lễ tâm linh của đồng bào Chăm, Lễ hội Katê thu hút khách tham quan, du lịch và trở thành sân chơi của người dân địa phương với các hoạt động sôi nổi như, thi trưng bày và trang trí lễ vật, thi làm bánh gừng, giã gạo, đội nước vượt chướng ngại vật và trải nghiệm không gian trưng bày làng nghề truyền thống của đồng bào Chăm…

Tỉnh Lâm Đồng hiện có trên 43.000 người Chăm, sinh sống tập trung ở các xã Bắc Bình, Tuy Phong, Liên Hương, Hàm Thuận, Hàm Thuận Bắc, Tánh Linh… Katê là Lễ hội dân gian đặc sắc nhất của người Chăm theo đạo Bàlamôn ở tỉnh Lâm Đồng với ý nghĩa tưởng nhớ đến các vị thần và cầu mong mưa thuận, gió hòa, mùa màng thuận lợi, cầu mong cho sự hòa hợp lứa đôi, sự sinh sôi nảy nở của con người và vạn vật.

Lễ hội được bắt đầu bằng lễ hội từ các đền, tháp và cuối cùng là hoạt động vui chơi, đón Tết tại nhà. Đây cũng là dịp để người Chăm từ khắp mọi miền đất nước trở về đoàn tụ cùng gia đình, bạn bè, dòng họ./.

Nguyễn Thành - Hồng Hiếu