Điều phối hàng hóa kịp thời giúp thị trường dần ổn định sau mưa lũ
Những ngày cuối tháng 11, từ Gia Lai đến Lâm Đồng và Khánh Hòa, thị trường hàng hóa chịu sức ép lớn sau đợt mưa lũ kéo dài. Rau xanh khan hiếm, giá tăng vọt, nhiều nhóm hàng thiết yếu rơi vào tình trạng thiếu cục bộ. Chính quyền địa phương đang chạy đua để giữ nguồn cung, giữ giá và giữ ổn định đời sống người dân.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành thị sát tại chợ Xóm Mới, phường Nha Trang. Ảnh: Mạnh Hùng
Gia Lai kích hoạt phương án điều phối hàng hóa
Ngay khi nước vừa rút ở chợ Lớn mới (Gia Lai), mùi bùn non và mùi rau úa còn phảng phất trong không khí. Trên dãy sạp hàng vốn tấp nập, chỉ còn vài bó bí xanh, ít cà rốt còn sót lại sau nhiều ngày đường sá tắc nghẽn.
“Ba ngày rồi tôi không có rau để bán. Chưa bao giờ chứng kiến cảnh đứt hàng rau nghiêm trọng như vậy” - chị Nguyễn Thị Hoa - tiểu thương hơn 10 năm trong nghề - vừa lau nước đọng trên sạp vừa nói.
Mưa lũ kéo dài khiến rau màu bị ngập úng, hư hỏng hàng loạt. Các tuyến đường từ Gia Lai đi Khánh Hòa - Đắk Lắk - Lâm Đồng bị sạt lở, xe chở rau phải nằm chờ hàng giờ. Trong số 60 tiểu thương bán rau ở chợ Lớn mới, hơn 40 người đành đóng cửa, hoặc vì không có hàng, hoặc vì nhà còn ngập, chưa thể mở quầy.
Các siêu thị như GO!, WinMart, Mega Market cũng rơi vào tình trạng tương tự, kệ rau xanh trống hẳn, chỉ còn lại các loại củ trữ đông. Không chỉ thiếu rau, nguồn thịt cũng rơi vào cảnh khan hiếm khi lò mổ Quy Nhơn Đông bị nước lũ làm ngập sâu. Ngược lại, thủy sản nuôi lại đổ về chợ với giá rẻ bất ngờ khi nhiều lồng bè bị ngập, người dân tranh thủ vớt bán.
Trong bối cảnh đó, yêu cầu “không để dân thiếu hàng thiết yếu và không để giá tăng hỗn loạn” được UBND tỉnh Gia Lai đặt lên hàng đầu.
Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn lập tức chỉ đạo tạm dừng xả lũ các hồ thủy lợi - thủy điện để giảm áp lực xuống vùng hạ du, tạo điều kiện cho giao thông sớm thông suốt. Sở Công Thương kích hoạt phương án điều phối hàng hóa từ Đắk Lắk và Lâm Đồng, đồng thời phối hợp lực lượng Quản lý thị trường giám sát nghiêm niêm yết giá.
Nhiều xe tải chở rau, thịt, gạo, mì tôm được ưu tiên luồng xanh, vượt qua các điểm sạt lở để kịp thời bổ sung cho chợ. Những chuyến xe như vậy, giữa thời điểm mưa lũ còn chưa dứt hẳn, đã mang lại cho người dân cảm giác thị trường đang dần hồi sinh.
Lâm Đồng điều tiết hợp lý để tránh “sốt giá” lan rộng
Nếu Gia Lai khan hiếm rau, Lâm Đồng - nơi vốn được xem là “bếp rau của cả nước” - cũng oằn mình chống đỡ trước sự tàn phá của thiên tai. Hơn 3.000ha rau bị ngập úng, tương đương khoảng 90.000 tấn sản lượng bị ảnh hưởng. Những luống xà lách, bó rau cần, ruộng cà chua vốn xanh tốt giờ chỉ còn lại lá dập, gốc úng và đất đọng nước.
Tại xã Hiệp Thạnh, ông Võ Tiến Huy - Giám đốc HTX Tiến Huy - đứng giữa cánh đồng rau vừa rút nước mà thở dài: “Sản lượng của chúng tôi giảm gần 30%. Chưa năm nào mưa dai dẳng thế này”.
Giá rau ở Lâm Đồng theo đó đồng loạt tăng cao. Đậu leo lên 27.000 đồng/kg, cà chua 30.000 đồng/kg, rau thơm 60.000 - 80.000 đồng/kg, xà lách mỡ có thời điểm tăng đến 55.000 đồng/kg. Với người tiêu dùng, đây thực sự là một áp lực, nhưng với nông dân, mỗi cây rau hư hỏng là một khoản lỗ khó bù.
Thế nhưng, điều đáng chú ý là thị trường không rơi vào cảnh hỗn loạn giá. Sở Nông nghiệp & Môi trường Lâm Đồng cùng các hợp tác xã khẩn trương khôi phục sản xuất, bơm thoát nước, cải tạo đất tại những khu vực ngập úng. Lực lượng chuyên môn theo dõi sát diễn biến thị trường, khuyến nghị các địa phương điều tiết hợp lý để tránh “sốt giá” lan rộng.
Theo Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Ngọc Chiến, nguồn rau phục vụ dịp Tết Nguyên đán sẽ không bị ảnh hưởng vì vụ rau Tết chỉ mới xuống giống từ cuối tháng 11. Đây là tín hiệu tích cực, giúp thị trường cả nước tránh được nguy cơ biến động lớn.
Khánh Hòa bổ sung hàng hóa
Trong những ngày mưa dầm, chợ Xóm Mới, chợ Phương Sơn hay Vĩnh Hải (Nha Trang) đều chung cảnh lượng rau về giảm mạnh. Bắp cải có lúc lên tới 35.000 đồng/kg, rau gia vị 40.000 đồng/kg, bí bầu 30.000 đồng/kg.
Tại chợ Đầm - chợ đầu mối lớn nhất tỉnh Khánh Hòa - những ngày qua, nhiều chủ đầu nậu “đau đầu” vì giá sỉ rau củ tăng lên từng giờ. Tiểu thương ở các chợ truyền thống cũng dè dặt trong việc lấy hàng khi giá tăng từ 30% đến 100%.
Chợ Vĩnh Ngọc (phường Tây Nha Trang) đã hoạt động trở lại, nhưng chỉ khoảng 50% tiểu thương mở sạp. Chị Ngọc - một tiểu thương - cho biết, nhiều mặt hàng thiết yếu như rau, thịt, cá, trứng… tăng giá gấp 2-3 lần so với trước lũ, khiến chi phí đội lên đáng kể.
Chị Trần Nguyên Hạnh (phường Tuy Hòa) cho hay: “Hai trái bí ngày thường tôi mua khoảng 7.000 đồng, nay lên đến 39.000 đồng. Sau lũ, các vùng trồng rau ngập nước không đủ cung cấp, nên giờ ăn rau cũng trở nên xa xỉ”.
Không chỉ nhóm hàng thiết yếu, các cửa hàng điện gia dụng, chăn nệm và vật liệu xây dựng cũng ghi nhận lượng khách tăng đột biến sau lũ.
Chị Nguyễn Phương Chi, kinh doanh nệm - chăn - gối tại phường Nam Nha Trang cho hay: “Toàn bộ hàng phải lấy từ TP Hồ Chí Minh, giá tăng ít nhất 10%-50% tùy loại. Lượng khách mua tăng tới 50% so với ngày thường nên một số mặt hàng phải chờ nhập về”.
Trước tình trạng giá rau củ và thực phẩm thiết yếu tăng mạnh sau đợt mưa lũ kéo dài, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa Nghiêm Xuân Thành đã trực tiếp khảo sát tại chợ Xóm Mới (phường Nha Trang). Sau khi kiểm tra nhiều quầy hàng, ông đánh giá mức tăng giá hiện nay đang tạo áp lực lớn lên đời sống người dân.
Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu Sở Công Thương khẩn trương kết nối với các địa phương còn nguồn cung dồi dào để bổ sung hàng hóa; thiết lập đường dây nóng do Chủ tịch UBND xã, phường phụ trách nhằm tiếp nhận phản ánh và xử lý kịp thời tình trạng bán giá bất hợp lý.
“Phải niêm yết giá công khai, bán đúng giá, tuyệt đối không lợi dụng khó khăn để trục lợi” - ông nhấn mạnh, đồng thời đề nghị tiểu thương chia sẻ, hỗ trợ người dân trong giai đoạn thị trường biến động.
Theo Sở Công Thương, tỉnh đã kích hoạt kế hoạch điều phối hàng hóa sau thiên tai, phối hợp với các doanh nghiệp và đầu mối tại TP Hồ Chí Minh, Lâm Đồng… để tăng nguồn cung rau xanh, thịt, hải sản và thực phẩm khô. Lực lượng Quản lý thị trường cũng tăng cường kiểm tra 24/24h, siết chặt giám sát việc niêm yết giá, xử lý nghiêm hành vi tự ý tăng giá, găm hàng hoặc bán hàng kém chất lượng.

Giá thực phẩm tại chợ truyền thống ở phường Tuy Hòa, tỉnh Đắk Lắk tăng 20%-50% sau lũ. Ảnh: Phương Linh
Ứng phó với bão số 15, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Khánh Hòa đã ban hành kế hoạch kiểm tra từ nay đến ngày 10.12, tập trung vào các mặt hàng có nhu cầu cao sau lũ như thực phẩm, hàng tiêu dùng, vật liệu xây dựng và linh kiện sửa chữa nhà cửa. Đồng thời, lực lượng chức năng tuyên truyền thông tin giá cả thị trường, công khai các điểm bán hàng ổn định để người dân dễ tiếp cận.
Sở Công Thương Khánh Hòa cũng cho biết, đã thống nhất với các doanh nghiệp tăng dự trữ hàng thiết yếu từ 30% đến 50%, tổ chức điểm bán hàng lưu động đưa thực phẩm đến các khu vực bị chia cắt. Dự kiến, khi giao thông thông suốt và các hệ thống siêu thị hoạt động trở lại, mặt bằng giá sẽ hạ nhiệt và thị trường sẽ dần phục hồi trong vài ngày tới.



