Thuế quan 'đối ứng' Mỹ lại có hiệu lực sau phán quyết mới của tòa phúc thẩm

Tòa Phúc thẩm Liên bang Mỹ tại Washington cho biết họ đang tạm dừng phán quyết của tòa án cấp dưới để xem xét kháng cáo của chính phủ và ra lệnh cho nguyên đơn trong các vụ kiện phải phản hồi trước ngày 5/6 và chính quyền phải phản hồi trước ngày 9/6.

Trước đó, phán quyết bất ngờ của Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ vào thứ Tư đã đe dọa hủy bỏ hoặc ít nhất là trì hoãn việc áp đặt cái gọi là “thuế quan Ngày Giải phóng” hoặc “thuế quan đối ứng” của ông Trump đối với hàng nhập khẩu từ hầu hết các nước trên thế giới, trong đó có cả thuế quan bổ sung đối với hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc.

Hội đồng gồm ba thẩm phán của tòa án thương mại phán quyết rằng Hiến pháp trao cho Quốc hội, chứ không phải Tổng thống, quyền đánh thuế và thuế quan, và rằng Tổng thống Trump đã vượt quá thẩm quyền của mình khi viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế, một đạo luật nhằm giải quyết các mối đe dọa trong các trường hợp khẩn cấp quốc gia.

Các quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ cho biết họ không hề nao núng trước phán quyết của tòa án thương mại và hy vọng sẽ thắng thế khi kháng cáo hoặc sử dụng các quyền hạn khác của Tổng thống để đảm bảo phán quyết có hiệu lực.

Nhiều đối tác thương mại của Hoa Kỳ đã đưa ra những phản hồi thận trọng. Chính phủ Anh cho biết phán quyết của tòa án thương mại là vấn đề nội bộ của chính quyền Hoa Kỳ và lưu ý rằng đó "chỉ là giai đoạn đầu tiên của quá trình tố tụng pháp lý". Cả Đức và Ủy ban châu Âu đều cho biết họ không thể bình luận về quyết định này.

Thủ tướng Canada Mark Carney hoan nghênh phán quyết của tòa án thương mại, cho biết phán quyết này "phù hợp với lập trường lâu nay của Canada" rằng thuế quan của ông Trump là bất hợp pháp.

Một tòa án liên bang riêng biệt trước đó vào thứ Năm cũng đã phát hiện ông Trump đã vượt quá thẩm quyền khi áp "thuế quan qua lại" ít nhất 10% đối với hàng hóa từ hầu hết các đối tác thương mại của Hoa Kỳ và đối với mức thuế riêng biệt 25% đối với hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc liên quan đến fentanyl.

Tuy nhiên, phán quyết đó hẹp hơn nhiều và lệnh cứu trợ dừng thuế quan chỉ áp dụng cho công ty đồ chơi đã đệ đơn kiện. Chính quyền cũng đã kháng cáo phán quyết đó.

Không lâu sau thông báo áp thuế quan trọng vào ngày 2/4, ông Trump đã tạm dừng hầu hết thuế nhập khẩu trong 90 ngày và cho biết ông sẽ đàm phán các thỏa thuận song phương với các đối tác thương mại.

Căng thẳng thương mại bởi chính sách thuế quan của ông Trump đã làm rung chuyển các nhà sản xuất mọi mặt hàng của Mỹ, từ túi xách và giày thể thao xa xỉ đến đồ gia dụng và ô tô vì giá nguyên liệu thô tăng cao