Chính sách nhập cư Mỹ thay đổi ra sao dưới thời Tổng thống Biden?
Theo AP, các sắc lệnh của Tổng thống Joe Biden về nhập cư hợp pháp, an ninh biên giới và các gia đình di cư bị chia cắt nâng tổng số lên 9 sắc lệnh hành pháp về nhập cư trong 2 tuần đầu tiên ông nắm quyền.
Sắc lệnh mới sẽ trao tư cách pháp lý và con đường trở thành công dân Mỹ cho khoảng 11 triệu người chưa có quốc tịch ở nước này.
Với sắc lệnh mới, ông Joe Biden nhanh chóng đảo ngược các chính sách của cựu Tổng thống Donald Trump để ngăn chặn nhập cư, cả hợp pháp và bất hợp pháp, đồng thời thiết lập một tầm nhìn có khả năng kéo dài hơn nhiệm kỳ của ông nếu ông có thể tập hợp đủ sự ủng hộ trong một Quốc hội đang bị chia rẽ sâu sắc. "Tôi không đưa ra luật mới. Tôi đang loại bỏ chính sách tồi" - ông Joe Biden nói trong lễ ký kết.
Thượng viện Mỹ ngày 2.2 đã xác nhận ông Alejandro Mayorkas là người đứng đầu Bộ An ninh Nội địa, khiến ông trở thành người Latinh đầu tiên và cũng là người nhập cư đầu tiên nắm giữ vị trí này. Ông Mayorkas sẽ giám sát một bộ phận gồm 240.000 nhân viên chịu trách nhiệm về an ninh biên giới, thực thi nhập cư, an ninh mạng và sẵn sàng cứu trợ thảm họa, cùng các nhiệm vụ khác. Ông cũng sẽ đứng ở vị trí trung tâm trong các nỗ lực của Tổng thống Joe Biden nhằm đảo ngược nhiều chính sách hạn chế nhập cư do cựu Tổng thống Donald Trump đưa ra trước đó.
Cụ thể, Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa sẽ chỉ đạo một nhóm chuyên trách có nhiệm vụ đoàn tụ các gia đình nhập cư bị chia cắt bởi chính sách "không khoan nhượng" của ông Donald Trump được đưa ra vào năm 2018. Chính sách này cho phép các quan chức truy tố và trục xuất những người trưởng thành nhập cư trái phép vào Mỹ. Con cái của họ sau đó sẽ do chính quyền liên bang quản thúc.
Không rõ chính xác có bao nhiêu trẻ em, nhưng khoảng 5.500 trẻ em đã được xác định trong các tài liệu của tòa án là đã bị chia tách khỏi gia đình mình trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump. Liên minh Tự do Dân sự Mỹ đã yêu cầu chính quyền cấp tư cách pháp nhân tại Mỹ cho tất cả hàng nghìn gia đình bị ly tán, cũng như bồi thường tài chính cho các gia đình và luật sư.
Sắc lệnh về an ninh biên giới bao gồm xem lại chính sách buộc những người xin tị nạn phải chờ đợi ở các thành phố biên giới Mexico để được điều trần tại tòa án nhập cư Mỹ. Đây là một bước đi thực hiện cam kết của ông Joe Biden trong chiến dịch tranh cử nhằm chấm dứt chính sách “Ở lại Mexico” - được gọi chính thức là Giao thức bảo vệ người di cư (MPP) - liên quan đến gần 70.000 người xin tị nạn kể từ khi bắt đầu vào tháng 1.2019. Tổng thống Joe Biden đã yêu cầu “chiến lược nhập cư an toàn và có trật tự vào Mỹ theo từng giai đoạn" đối với những người đã đăng ký và đang chờ ở Mexico.
Ông Biden cũng đã chấm dứt chính sách giam giữ những người xin tị nạn tại Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới mà hầu như không được tiếp cận với luật sư. Ông ra lệnh xem xét lại việc mở rộng thẩm quyền trục xuất nhanh trên toàn quốc và các thỏa thuận với Guatemala, El Salvador và Honduras.
Sắc lệnh của ông Joe Biden về nhập cư hợp pháp tìm cách giảm bớt các trở ngại và rào cản đối với nhập cư được đưa ra dưới thời ông Donald Trump. Tuy nhiên, ông Biden không giải quyết tình trạng đóng băng nhiều thị thực lao động tạm thời và thẻ xanh vào Mỹ trong khi nền kinh tế phục hồi sau đại dịch, như một số dự kiến.
Greg Chen, giám đốc quan hệ chính phủ của Hiệp hội Luật sư Nhập cư Mỹ, nhận xét: "Chính quyền ông Biden chưa có hành động với những lệnh cấm thị thực đó vì tác động của chúng rất lớn". Theo ông Chen, làm việc này sẽ cần nhiều thay đổi từ các cơ quan như Bộ An ninh Nội địa chứ không phải Nhà Trắng.
Một quan chức cấp cao cho hay mục tiêu của Tổng thống Joe Biden khi đưa ra những sắc lệnh hành pháp nói trên là "khôi phục niềm tin vào hệ thống nhập cư hợp pháp của Mỹ và thúc đẩy quá trình hội nhập của người Mỹ".