Hướng tới tiếp cận công bằng về giáo dục cho đồng bào dân tộc thiểu số

Khai mạc hội thảo,Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, hội thảo là dịp để các bên đề xuất các sáng kiến, ý tưởng và giải pháp có tính khả thi, đột phá nhằm khắc phục khó khăn, bất cập hiện nay. Qua đó, kiến nghị với Đảng, Quốc hội, Chính phủ về việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm bảo đảm hiệu lực, hiệu quả, tính thực tiễn và phù hợp hơn, hướng tới mục tiêu tiếp cận công bằng về giáo dục cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý, các kiến nghị, giải pháp cần gắn với bối cảnh Quốc hội sắp xem xét, quyết định nhiều chính sách quan trọng liên quan đến lĩnh vực này tại Kỳ họp thứ 10 tới đây như: dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) và dự án Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi); xem xét báo cáo của Chính phủ về tổng kết giai đoạn I (2021 - 2025) Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, đề xuất nhiệm vụ, giải pháp, kinh phí cho giai đoạn II (2026 - 2030) của Chương trình. Đặc biệt, đề xuất, xây dựng, ban hành Nghị quyết của Quốc hội về Chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Lâm Văn Mẫn cho biết, công tác giáo dục và đào tạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi thời gian qua đã đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực giáo dục phổ thông, đào tạo cử tuyển, giáo dục nghề nghiệp, dự bị đại học, đại học. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo cơ hội việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần giảm nghèo đa chiều bền vững tại các địa bàn còn nhiều khó khăn.

Tuy nhiên, bên cạnh những chuyển biến tích cực, công tác giáo dục ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vẫn còn không ít khó khăn, bất cập như: mạng lưới trường lớp, điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học dù đã được tăng cường đầu tư nhưng vẫn chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu phát triển quy mô và nâng cao chất lượng giáo dục. Đội ngũ giáo viên chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về số lượng, chất lượng ở các cấp học so với các vùng, địa bàn khác. Công tác giáo dục nghề nghiệp, nhất là các chính sách đào tạo nghề ngắn hạn tại các địa phương hiệu quả chưa cao…

Theo ông Lâm Văn Mẫn, để khắc phục những khó khăn, hạn chế trên, đòi hỏi phải có nhiều giải pháp mang tính đồng bộ, tổng thể, nhất là về mặt chính sách, pháp luật để nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo, xây dựng và phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần củng cố an ninh - quốc phòng ở những địa bàn quan trọng của Tổ quốc.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã đánh giá khách quan, toàn diện về thực trạng thực hiện chính sách, pháp luật về giáo dục và đào tạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, đi sâu vào các lĩnh vực như giáo dục phổ thông, chế độ cử tuyển, giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Đồng thời, phân tích việc thể chế hóa các chủ trương của Đảng trong việc bảo đảm tiếp cận công bằng giáo dục và đào tạo cho người học thuộc các dân tộc thiểu số, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội vùng miền và cả nước. Các đaị biểu cũng kiến nghị các giải pháp đột phá, toàn diện, góp phần hoàn thiện thể chế, tháo gỡ điểm nghẽn, đổi mới cơ chế, nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, phục vụ yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Phát biểu kết luận, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long nêu rõ, những ý kiến tại Hội thảo rất tâm huyết, trách nhiệm, thể hiện rõ các chính sách của Đảng, Nhà nước về lĩnh vực giáo dục và đào tạo nói chung và chính sách giáo dục và đào tạo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi nói riêng rất đầy đủ, toàn diện. Hệ thống trường lớp được quan tâm, đầu tư; tỷ lệ học sinh đến trường tăng; các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú, dự bị đại học phát huy hiệu quả, góp phần đào tạo nguồn nhân lực người dân tộc thiểu số…

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng chỉ ra những khó khăn trong thực tiễn như trường lớp chưa đồng bộ, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học thiếu thốn; chất lượng giáo dục chưa đồng đều, đội ngũ giáo viên vừa thiếu, vừa chưa cân đối…

Sau Hội thảo, Phó Thủ tướng đề nghị, các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai một số nhiệm vụ như tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung các chính sách đặc thù, phù hợp thực tiễn; quy hoạch lại mạng lưới trường lớp cho khoa học, hợp lý, gắn với mô hình chính quyền địa phương hai cấp; ưu tiên bố trí nguồn lực cho giáo dục và đào tạo vùng dân tộc thiểu số, miền núi…/.

Phan Phương