Chung tay giải quyết thực trạng ô nhiễm nguồn nước ở Đồng bằng sông Cửu Long, bước đầu thí điểm tại Cà Mau

Được mệnh danh là vựa lúa của cả nước, ĐBSCL chính là vùng trọng điểm sản xuất lương thực thực phẩm quốc gia. Đây cũng là nơi cư trú của khoảng 17 triệu dân, đồng thời là khu vực sản xuất nông nghiệp và thuỷ sản lớn nhất cả nước.

Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đã và đang đe doạ nghiêm trọng đến ĐBSCL, qua các hiện tượng như xâm mặn, thời tiết biến động khó lường, hạn hán và lũ lụt kéo dài. Những thách thức này khiến nhà nông đành phải lựa chọn các quy trình, cách thức canh tác, nuôi trồng không bền vững nhằm bù đắp cho vụ mùa thất thu, từ đó tạo ra một chu kỳ chứa đựng nhiều nguy cơ gây tác động xấu. Một trong những hậu quả nghiêm trọng phát sinh từ đó là nạn ô nhiễm nguồn nước, đe doạ sự trường tồn của ngành thuỷ sản cũng như sinh kế của các cộng đồng cư dân trong ngành này.

Nhìn rõ thực trạng này, Tập đoàn Cargill và Tổ chức Asia Society for Social Improvement and Sustainable Transformation (ASSIST) đã đồng hành, cùng thực hiện dự án Aqua Xanh (triển khai từ 5/2024 tới 7/2026), thí điểm tại tỉnh Cà Mau trước khi có thể mở rộng ra các khu vực khác. 

Cà Mau là tỉnh có diện tích nuôi tôm lớn nhất cả nước, với tổng diện tích khoảng 280.000 ha. Dự án này sẽ tập trung phục vụ các trang trại nuôi tôm và tạo ra tác động tích cực đến diện tích nuôi tôm trên toàn tỉnh. Trong thời gian hai năm triển khai, dự án thí điểm đặt mục tiêu xây dựng năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu tại tỉnh Cà Mau, tạo tác động tích cực đến nguồn nước xuyên suốt các quy trình vận hành, chuỗi cung ứng, cũng như tại các cộng đồng cư dân nơi Cargill hiện diện.

Nói sâu hơn về dự án Aqua Xanh, ông Maxime Hilbert, Tổng giám đốc ngành Dinh dưỡng Thủy sản, Cargill Việt Nam bày tỏ: Dự án Aqua Xanh đặt mục tiêu góp phần ứng phó với những thách thức này thông qua công tác quảng bá, thúc đẩy các quy trình, biện pháp sử dụng nguồn nước và xử lý chất thải bền vững trong ngành thuỷ sản tại khu vực ĐBSCL. Một trong những hạng mục của dự án là nâng cao năng lực cho người nông dân thông qua đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật về thực hành bền vững theo tiêu chuẩn của Hội đồng Quản lý Nuôi trồng Thuỷ sản (Aquaculture Stewardship Council – ASC). Dự án cũng sẽ thiết lập một số trang trại thuỷ sản mẫu để tổ chức đào tạo và thực hiện tái chế, giảm thiểu rác thải, và giám sát ô nhiễm rác nhựa. Đại học Cần Thơ, là đối tác kỹ thuật chính và giữ vai trò giám sát triển khai dự án, sẽ góp phần hạn chế nạn ô nhiễm nguồn nước và tạo dựng tương lai bền vững cho các cộng đồng trong khu vực ĐBSCL.

"Dự án này mang tính chuyển đổi, kết hợp giữa năng lực quản lý môi trường với lợi ích kinh tế bằng cách giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước và củng cố năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu, tiếp sức, tạo điều kiện cho người nông dân đạt được phát triển kinh tế dài hạn và bền vững", ông Maxime Hilbert nói.