Hỗ trợ tiền thuê nhà: Đủ lý do chậm trễ
Tỉnh Bình Dương có đến 820.000 lao động đủ điều kiện làm hồ sơ đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà nhưng đến nay mới có 1.000 người được hưởng chính sách này
Bình Dương là một trong những địa phương có số lao động đủ điều kiện được hỗ trợ tiền thuê nhà theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ nhiều nhất nước. Mặc dù lãnh đạo tỉnh này đã nhiều lần ra văn bản đốc thúc các đơn vị triển khai, song đến nay tiến độ giải ngân gói hỗ trợ này vẫn còn quá chậm.
Cần linh động trong chi trả
Đã 3 tháng trôi qua kể từ ngày nộp hồ sơ để được nhận 500.000 đồng tiền hỗ trợ thuê nhà, chị Nguyễn Thị Hồng, công nhân (CN) Công ty TNHH Yazaki EDS Việt Nam (TP Dĩ An), vẫn khắc khoải chờ. Liên hệ Công đoàn công ty thì nhận được câu trả lời là hồ sơ đã gửi đi, còn việc chuyển tiền là do trên tỉnh. "Khi biết có chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà trọ cho CN, chúng tôi vui lắm vì đỡ được đồng nào hay đồng nấy. Thế nhưng, việc để CN chờ đợi mỏi mòn làm mất đi ý nghĩa nhân văn của chính sách này" - chị Hồng tâm sự.
Công nhân Công ty TNHH Yazaki EDS Việt Nam mong sớm nhận được khoản tiền hỗ trợ thuê nhà
Bà Phạm Thị Tuyết Nhung, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Yazaki EDS Việt Nam, cho biết đến nay, công ty đã nhận rất nhiều hồ sơ của người lao động (NLĐ) và chủ động gửi cho cơ quan chức năng theo từng đợt. Tuy nhiên, cơ quan chức năng trả lời phải chờ đủ hồ sơ của tất cả NLĐ trong công ty thì mới giải ngân 1 lần. Trong khi đó, rất nhiều CN khó tiếp cận được chủ nhà trọ để xin xác nhận hoặc có nhiều chủ nhà trọ không hợp tác.
"Theo tôi, cơ quan chức năng nên linh động giải ngân theo từng đợt, chứ không thể chờ đủ rồi mới thực hiện" - bà Nhung góp ý. Cũng gửi hồ sơ lên cơ quan chức năng từ rất sớm nhưng hiện nay NLĐ tại Công ty TNHH Shyang Hung Cheng (TP Thuận An) vẫn chưa được nhận tiền hỗ trợ. "Thay vì để NLĐ tự làm hồ sơ thì bộ phận nhân sự công ty đã chủ động hỗ trợ, NLĐ chỉ cần đi xác nhận và ký nữa là xong. Toàn bộ hồ sơ của NLĐ đã được nộp lên cơ quan chức năng nhưng đã mấy tháng trôi qua mà họ vẫn chưa nhận được đồng nào" - ông Mai Thanh Tuyền, Chủ tịch Công đoàn công ty, cho hay.
Có thể thấy rằng, hơn 2 năm qua, do dịch Covid-19, công việc và thu nhập của NLĐ bấp bênh. Hiện nay, vẫn còn nhiều doanh nghiệp (DN) gặp khó do thiếu đơn hàng nên CN chỉ làm giờ hành chính và nhận mức lương cơ bản. Một số DN thậm chí còn cho CN nghỉ không lương trong thời gian từ 2-3 tháng. Chính vì vậy, hơn lúc nào hết NLĐ rất cần khoản tiền ý nghĩa này.
Quá nhiều nguyên nhân!
Để thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ, UBND tỉnh Bình Dương đã ủy quyền cho UBND các huyện, thị, thành phố tiến hành phê duyệt danh sách và kinh phí hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ trên địa bàn. Việc ủy quyền này sẽ giảm áp lực cho tỉnh, cũng như đẩy nhanh tiến độ hỗ trợ. Các sở, ngành liên quan đã thống kê dự trù và bố trí kinh phí thực hiện việc hỗ trợ. Toàn tỉnh có 820.000 lao động là đối tượng được hỗ trợ, với số tiền khoảng 1.380 tỉ đồng. Đến nay, toàn tỉnh mới chỉ có gần 1.000 lao động được nhận tiền hỗ trợ; khoảng 45.000 hồ sơ được phê duyệt. Về phía BHXH tỉnh cũng mới chỉ xác nhận cho khoảng 180.000 NLĐ có tham gia BHXH. Như vậy, số người được thụ hưởng chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà là rất ít.
Ông Phạm Văn Tuyên, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) tỉnh Bình Dương, cho biết để được hỗ trợ tiền thuê nhà phải trải qua nhiều bước như lập, rà soát, xác nhận, xét duyệt và trình phê duyệt nên đến nay số hồ sơ được giải quyết là rất ít. Trong quá trình triển khai, UBND tỉnh đã ban hành 3 văn bản, Sở LĐ-TB-XH ban hành 8 văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện, tháo gỡ những vướng mắc khó khăn.
Theo ông Tuyên, nguyên nhân dẫn đến chậm trễ do một số chủ trọ ngại xác nhận vì sợ ràng buộc tính pháp lý. Nhiều chủ trọ ở xa, giao khu trọ cho người khác trông coi, nên NLĐ chậm được xác nhận. Bên cạnh đó, vẫn còn DN ngại trách nhiệm nên rất thận trọng khi làm thủ tục; không ít DN gộp 2, 3 tháng để làm luôn một lần, sau đó mới gửi hồ sơ đi xác nhận, phê duyệt. Khó khăn khác là một số huyện, thị thiếu cán bộ thẩm định hồ sơ. Nhân lực hạn chế, quá trình thẩm định đòi hỏi phải chính xác nên nhiều cán bộ thực hiện với tâm lý sợ xảy ra sai sót. Hiện Sở LĐ-TB-XH đã phối hợp với cơ quan BHXH để xin ý kiến tháo gỡ khó khăn, vướng mắc từ Bộ LĐ-TB-XH để qua đó đẩy nhanh hơn tiến độ thẩm định hồ sơ hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ.
Bảo đảm chi trả đúng đối tượng
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái vừa ký Quyết định số 791/QĐ-TTg ngày 3-7 về nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ. Theo đó, ngân sách trung ương hỗ trợ có mục tiêu cho các địa phương 100% kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ theo quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ. Trường hợp kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện chính sách vượt quá số nhu cầu kinh phí mà từng địa phương đã rà soát, địa phương phải sử dụng ngân sách địa phương và các nguồn lực hợp pháp theo quy định để chi trả cho NLĐ theo đối tượng và mức hỗ trợ quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ. Trường hợp cân đối ngân sách địa phương khó khăn không đủ nguồn lực để thực hiện, địa phương báo cáo Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Bộ LĐ-TB-XH chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra cụ thể việc bố trí, chi trả kinh phí hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ. Bộ Tài chính căn cứ quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ và nguyên tắc hỗ trợ quy định tại quyết định này để xem xét, hỗ trợ kịp thời từ ngân sách trung ương cho từng địa phương.
UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo đúng khoản 5 điều 13 Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ; chịu trách nhiệm toàn diện về số liệu báo cáo (đối tượng, kinh phí, ngân sách nhà nước thực hiện chính sách) của địa phương và bảo đảm chính xác chi trả đúng đối tượng và chế độ quy định.N.Tú