7 nhóm dân số được Bộ Y tế bảo trợ khám sàng lọc miễn phí mỗi năm
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương yêu cầu hoàn thiện Dự thảo trước ngày 20/11, tổ chức họp chỉnh sửa, bổ sung, trình Bộ trưởng và xin ý kiến các bộ, ngành có liên quan nhằm đảm bảo tiến độ cho công tác khám sàng lọc miễn phí bắt đầu năm 2026.
Dự thảo Hướng dẫn triển khai khám sàng lọc miễn phí cho người dân tại Trạm Y tế xã, phường, đặc khu được thảo luận chặt chẽ — xác định 7 nhóm tuổi theo “vòng đời”, cơ cấu kinh phí 3 nguồn và lộ trình hoàn thiện trong tháng 11/2025 để kịp triển khai thí điểm, mở rộng trong năm 2026.
Nếu được triển khai bài bản, chương trình sàng lọc miễn phí tại trạm y tế xã, phường sẽ giúp phát hiện sớm các bệnh không lây nhiễm, tư vấn sức khỏe sinh sản...
Bảo đảm tiếp cận y tế cơ sở, sớm phát hiện bệnh lý, giảm gánh nặng điều trị sau này đó là tinh thần của Dự thảo Hướng dẫn đang được Bộ Y tế hoàn thiện.
Dự thảo quy định 7 nhóm đối tượng được ưu tiên khám sàng lọc tại tuyến xã, phường, đặc khu gồm:
- Phụ nữ mang thai và thai nhi;
- Trẻ sơ sinh;
- Trẻ từ sơ sinh đến dưới 6 tuổi;
- Học sinh;
- Sinh viên;
- Người từ 16 đến dưới 60 tuổi;
- Người cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên).
Về tần suất, phần lớn nội dung được đề xuất khám 1 lần mỗi năm, song dự thảo để mở cho các điều chỉnh theo điều kiện thực tế, nguy cơ dịch tễ và nguồn lực địa phương.
Vấn đề tài chính được đưa ra với giải pháp sử dụng 3 nguồn: ngân sách nhà nước, quỹ Bảo hiểm y tế và huy động xã hội hóa, viện trợ, tài trợ hợp pháp.
Dự thảo nêu rõ, tùy điều kiện kinh tế — xã hội và khả năng cân đối ngân sách, Chủ tịch UBND cấp tỉnh có quyền quyết định thời điểm triển khai và có thể bổ sung nhóm đối tượng trong quý III–IV/2026.
Nhiều ý kiến từ thực địa cho rằng khó có thể triển khai đúng quy mô nếu không tính tới năng lực hiện có của Trạm Y tế: nhân lực, trang thiết bị, năng lực xét nghiệm và logistics. Các đại biểu đề nghị bổ sung lộ trình nâng cấp trạm y tế, hỗ trợ đào tạo nhân viên y tế tuyến cơ sở và chuẩn hoá bộ danh mục kỹ thuật sàng lọc phù hợp.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương khẳng định mục tiêu tổng thể: phải thực hiện trong năm 2026, nhưng bước đầu triển khai phù hợp với điều kiện thực tế, sau 5 năm sẽ điều chỉnh mở rộng theo tình hình diễn biến.
Bộ Y tế sẽ tiếp nhận ý kiến góp ý, hoàn thiện chuyên môn và lộ trình triển khai.
Đại diện Bộ Y tế cũng yêu cầu Cục Phòng bệnh phối hợp với Cục Khoa học, Công nghệ và Đào tạo rà soát, tránh trùng lặp về đối tượng và nguồn kinh phí, đồng thời đưa ra lộ trình cụ thể.
Cục Phòng bệnh được giao nhiệm vụ chủ trì rà soát Dự thảo, ghi rõ những mục đã có hướng dẫn chuyên môn và bổ sung hướng dẫn đối với những nội dung còn thiếu, tuân thủ quy trình ban hành chuyên môn.
Đồng thời, Cục phải tổ chức họp lấy ý kiến trực tiếp và trực tuyến, mời đại diện Trạm Y tế các vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo... những nơi có nhiều khó khăn thực tiễn làm cơ sở hoàn thiện văn bản.
Vụ Kế hoạch – Tài chính được đề nghị tính toán chi tiết các nguồn lực: xác định số tiền cần thiết, số lượt người thụ hưởng dự kiến và phần ngân sách nhà nước cần bố trí cho từng nhóm đối tượng để đảm bảo khả thi khi triển khai.
