'Không thể để tàu cá đi 6 tháng trời mà không ai biết' – Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm vi phạm IUU

Chiều tối 7/10, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 16 Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.

Còn 8.508 tàu cá chưa được cấp phép

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, mục tiêu là phải chấm dứt việc khai thác IUU để Ủy ban châu Âu (EC) gỡ thẻ vàng IUU đối với thủy sản Việt Nam trong năm 2025, do đó phải cương quyết tuyên chiến với khai thác IUU.

Thủ tướng nêu rõ, phải quyết tâm thực hiện việc này, "không thể để tình trạng có tàu cá đi đâu 6 tháng trời mà không lực lượng chức năng, không địa phương nào biết, không quản lý được"; người dân nào vi phạm thì dứt khoát phải bị xử lý nghiêm theo pháp luật; dứt khoát phải kiểm soát chặt chẽ ngư dân và tàu cá; phải thực hiện chiến dịch từ nay đến hết ngày 15/11/2025 để xử lý dứt điểm tình trạng này.

Tại phiên họp, Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ rõ, kết quả chuyển biến còn chậm so yêu cầu và sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trong đó, hiện còn 8.508 tàu cá chưa được cấp phép; còn 9.066 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động do chưa đăng ký, không có giấy phép hợp lệ, chưa lắp VMS; còn 249 tàu cá chưa lắp VMS; công tác xử lý tàu cá mất kết nối từ 10 ngày, vượt ranh giới trên biển của khối tàu 24 mét vi phạm trước đây chưa có sự chuyển biến so với tuần trước.

Xử lý dứt điểm 4 vấn đề tồn tại, bất cập trong công tác chống khai thác IUU

Thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân 21 tỉnh, thành phố phải trực tiếp chỉ đạo thực hiện dứt điểm việc lắp đặt thiết bị VMS cho tàu cá. Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ, Tập đoàn công nghiệp – viễn thông Quân đội (Viettel), Tập đoàn Bưu chính Viễn thông (VNPT) triển khai lắp đặt thiết bị VMS, kiểm tra, chia sẻ dữ liệu giám sát hành trình, giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu cá.

Đồng thời, Bộ Quốc phòng chủ trì thực hiện các biện pháp đảm bảo không có phát sinh tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài; tiếp tục tăng cường lực lượng giám sát chặt chẽ, báo cáo danh sách tàu cá qua trạm biên phòng, vi phạm quy định trên các vùng biển, vi phạm vùng biển nước ngoài; tiếp tục chỉ đạo Tập đoàn Viettel chủ trì phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công an và các địa phương chuyển đổi số toàn diện ngành thủy sản đáp ứng yêu cầu các thị trường quốc tế.

Bộ Tư pháp phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 38 về chế tài xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản theo hướng đủ mạnh, đủ sức răn đe để ngăn chặn hành vi khai thác IUU, hoàn thành trước 15/10.

Đáng chú ý, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu có kế hoạch, lộ trình cụ thể đến 15/11/2025 phải xử lý dứt điểm 4 vấn đề tồn tại, bất cập trong công tác chống khai thác IUU, gồm: Quản lý đội tàu; theo dõi, kiểm soát, giám sát hoạt động tàu cá; truy xuất nguồn gốc; thực thi pháp luật, xử lý vi phạm; hoàn thành trước ngày 11/10/2025.

Đối với Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương báo cáo và tổng hợp kết quả thực hiện các khuyến nghị cảnh báo thẻ vàng, xây dựng báo cáo thực hiện gửi EC trước ngày 15/10/2025; tiếp tục duy trì đối thoại kỹ thuật chống khai thác IUU, cung cấp đầy đủ thông tin để EC sớm thực hiện Đợt thanh tra lần thứ 5.

Thủ tướng giao Bộ Công an đôn đốc, hướng dẫn xử lý vi phạm triệt để tàu cá mất kết nối VMS, vượt ranh giới, vi phạm vùng biển nước ngoài tại một số địa phương trọng điểm như: Cà Mau, An Giang, Thanh Hóa, Nghệ An, Gia Lai, Lâm Đồng, Đồng Tháp, hoàn thành trước ngày 15/10/2025; chỉ đạo Công an địa phương phối hợp cơ quan chức năng xác định rõ chủ sở hữu tàu cá đã xóa đăng ký do thông báo mất tích, xuất khẩu, bán, cho tặng, hoàn thành trước ngày 15/11/2025.

Cùng với đó, đưa vào sử dụng ứng dụng quản lý tàu cá và ngư dân xuất, nhập bến trên nền tảng VNeID đảm bảo thuận lợi cho ngư dân và quản lý tàu cá, ngư dân, xử lý vi phạm hành chính hiệu quả, hiệu lực, hoàn thành trước ngày 15/10/2025; tập trung bóc gỡ các đường dây đưa tàu cá và ngư dân đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Thủ tướng giao Bộ Ngoại giao tiếp tục chỉ đạo tổ chức thu thập thông tin về tàu cá, ngư dân đối với tàu cá đang bị nước ngoài bắt giữ theo đề nghị của Bộ Nông nghiệp và Môi trường để phục vụ công tác xử lý vi phạm, hoàn thành trước ngày 10/10/2025. Bộ Tài chính tiếp tục cân đối, cấp kinh phí thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU, đánh giá tương đương MMPA của Hoa Kỳ, chuyển đổi nghề theo yêu cầu của các bộ, ngành, địa phương.

Các địa phương xử phạt hành chính tất cả các hành vi khai thác IUU nghiêm trọng đã phát hiện đến nay; xác định rõ nguồn gốc, nguyên nhân các tàu cá chưa đăng ký tại địa phương; phối hợp với Bộ Công an hoàn thành xét xử hình sự các vụ việc đã khởi tố theo quy định của pháp luật; phối hợp với Bộ Công an xác định rõ chủ sở hữu tàu cá đã xóa đăng ký do thông báo mất tích, xuất khẩu, bán, cho tặng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đề nghị các cơ quan truyền thông tích cực tăng cường thông tin về chống khai thác IUU; các cơ quan thanh tra tổ chức các đoàn thanh tra xuống địa phương, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đề xuất xử lý nghiêm theo quy định.