Bị đe dọa bất ngờ, tàu Nga phải khai hỏa "cứu" trạm ISS
Các động cơ đẩy của tàu Nga Progress 83 đang làm nhiệm vụ tiếp tế đã phải khai hỏa trong 6 phút để đẩy quỹ đạo của Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) lên một chút nhằm tránh một vụ va chạm.
Theo thông báo của NASA vào tối 8-3, sự kiện xảy ra vào lúc 7 giờ 42 phút sáng 6-3 theo giờ miền Đông nước Mỹ (tương ứng với 19 giờ 42 phút tối cùng ngày theo giờ Việt Nam).
Đây là quyết định chung của các cơ quan vũ trụ của nhiều nước đang tham gia ISS, sau khi một vật thể không gian đe dọa cắt ngang quỹ đạo của trạm. Nhiệm vụ đã thành công tốt đẹp.
Trạm Vũ trụ Quốc tế ISS - Ảnh: NASA/ROSCOSMOS
Tàu Progress 83 là một tàu chở hàng tiếp tế được gửi từ Cơ quan Vũ trụ Nga (Roscosmos), "cập bến" ISS vào ngày 11-2. Hiện tàu Nga này vẫn đang được neo đậu tại trạm, do đó có thể dùng động cơ của mình để di chuyển trạm những khoảng cách ngắn.
Tờ Space dẫn lời nhà khoa học Sandra Jones từ Trung tâm Vũ trụ Johnson của NASA cho biết mối đe dọa được cho là đến từ Nusat-17, một vệ tinh quan sát Trái Đất của Argentina phóng vào năm 2020, điều hành bởi công ty dữ liệu không gian địa lý Satellogic của nước này.
Tiến sĩ Jonathan McDowell từ Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard-Smithsonian (Mỹ) cho biết Nusat-17 đang bị phân rã quỹ đạo, tức bay không đúng với quỹ đạo ban đầu nữa, và có dấu hiệu chồng lấn lên quỹ đạo ISS, điều có thể dẫn đến vụ va chạm.
NASA đã nhận được thông báo chỉ 30 giờ trước thời điểm nguy cơ va chạm xảy ra, khiến họ và các đối tác phải tính toán khẩn cấp phương án giải cứu.
Theo một báo cáo của cơ quan vũ trụ này vào tháng 12-2022, ISS đã thực hiện tổng cộng 32 lần di dời để tránh các vệ tinh và mảnh vỡ không gian kể từ năm 1999. Sự việc này có thể thường xuyên hơn trong tương lai bởi từ lâu các nhà khoa học đã cảnh báo xung quanh quỹ đạo của trạm tràn ngập rác không gian từ các vệ tinh, tàu vũ trụ đã hư hỏng.
Va chạm vũ trụ có thể gây nhiều nguy hiểm đối với những người đang làm việc tại ISS cũng như thiệt hại cho trạm. Gần đây 2 tàu Nga khác đã liên tiếp gặp nạn, bao gồm một tàu chở người Soyuz và một tàu chở hàng Progress khác, đều bị rò rỉ chất làm mát.
Trong đó, tàu Soyuz đã được NASA và Roscosmos cùng xác định là do một mảnh vỡ hoặc một tảng đá không gian nhỏ va chạm. Vụ việc khiến 3 phi hành gia từ 2 cơ quan này suýt bị " mắc kẹt" ở ISS vì không có phương tiện để về.
Roscosmos đã điều tàu Soyuz trống khác lên trạm để thay thế, tuy nhiên các phi hành gia này sẽ phải kéo dài thời gian làm việc thêm vài tháng trong khi chờ Nga "xuất xưởng" thêm một tàu Soyuz khác, bởi chiếc đáng lẽ chở 3 phi hành gia khác lên tiếp quản nhiệm vụ thay cho họ đã dùng cho sứ mệnh giải cứu.